Trong bối cảnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang trầm lắng, các doanh nghiệp bảo hiểm – những nhà đầu tư lớn với nguồn vốn dài hạn – vẫn gặp khó khăn khi rót vốn vào trái phiếu doanh nghiệp do vướng mắc pháp lý.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang đối mặt với những thách thức
Tại sự kiện Vietnam Investment Forum 2025: Mid-Year Update, bà Trịnh Quỳnh Giao, Tổng Giám đốc PVI Asset Management cho biết thị trường trái phiếu 5 tháng đầu năm đã có dấu hiệu phục hồi so với năm 2022 nhưng vẫn còn trầm lắng. Năm trước, tỷ lệ phát hành sơ cấp mới chỉ bằng một nửa so với thời điểm đỉnh cao nhất.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Bà Trịnh Quỳnh Giao, Tổng Giám đốc PVI Asset Management[/caption]
Vướng mắc pháp lý cản trở đầu tư
Theo bà Trịnh Quỳnh Giao, một trong những điểm nghẽn khiến dòng tiền vào trái phiếu doanh nghiệp chưa sôi động liên quan đến điểm nghẽn về pháp lý, nhất là quy định về dòng vốn từ bảo hiểm. Cụ thể, nhiều quỹ bảo hiểm có nguồn tiền dài hạn và đây được xem là nguồn vốn tốt cho doanh nghiệp thông qua kênh trái phiếu. Tuy nhiên, hiện đang vướng một vài quy định.
Quy định hiện tại không cho phép doanh nghiệp bảo hiểm đầu tư vào trái phiếu tái cấu trúc nợ mà phải đầu tư vào tài sản an toàn. Điều này tạo ra bất cập vì tái cấu trúc nợ không phải lúc nào cũng là xấu, đặc biệt là khi các dự án có tiềm năng nhưng cần thời gian để hoàn thành.
Hầu hết kỳ hạn trái phiếu chỉ là 3 năm, 5 năm, cùng lắm là 7 năm. Trong khi đó, một dự án bất động sản kéo dài 7-10 năm, dự án hạ tầng cũng kéo dài cả chục năm. Việc doanh nghiệp bảo hiểm không được đầu tư vào tái cấu trúc vốn dẫn đến việc chỉ làm được giai đoạn đầu, sau đó nguồn vốn từ bảo hiểm bị chặn.
Cần giải pháp để thúc đẩy thị trường
Bà Trịnh Quỳnh Giao đề xuất cần có quy định cho phép các tổ chức khác tham gia quản lý tài sản đảm bảo cho gói phát hành trái phiếu, thay vì chỉ phụ thuộc vào ngân hàng thương mại. Từ ngày 1/7/2024, Ngân hàng Nhà nước quy định ngân hàng thương mại không được tham gia quản lý tài sản đảm bảo cho gói phát hành trái phiếu, gây khó khăn cho việc đầu tư.
Do đó, theo bà Trịnh Quỳnh Giao, sự sụt giảm của thị trường trái phiếu không hẳn vì vấn đề niềm tin mà là vấn đề cấu trúc thị trường. Cần có những giải pháp để thúc đẩy thị trường trái phiếu doanh nghiệp, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận vốn.