Phát triển công nghệ vũ trụ đang trở thành yêu cầu cấp thiết để đảm bảo an ninh, chủ quyền quốc gia, phát triển kinh tế – xã hội và khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, việc thu hút nhân lực và đầu tư cho lĩnh vực này vẫn còn nhiều thách thức. Tại một tọa đàm gần đây, các chuyên gia đã thảo luận về cách thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ Việt Nam.
Ông Lý Hoàng Tùng, phó vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, cho biết phát triển nhân lực hạ tầng là nội dung trọng tâm trong phát triển khoa học công nghệ vũ trụ. Hiện nay, việc đào tạo chuyên gia và các nhà khoa học đang được đẩy mạnh, với các trường đại học mở các mã ngành mới để thu hút người trẻ. Tuy nhiên, ông cũng cho biết giới trẻ hiện nay ít tham gia các ngành này, cho thấy cần có những chính sách và cơ chế hỗ trợ để khuyến khích họ tham gia vào lĩnh vực này.
TS Nguyễn Lương Quang, chuyên gia đến từ Viện Năng lượng nguyên tử và năng lượng thay thế – CEA Paris-Saclay của Pháp, cho rằng cơ chế đầu tư cho khoa học của Việt Nam vẫn còn hạn chế. Ông đề xuất cần có cơ chế để thương mại hóa các sản phẩm công nghệ vũ trụ, nhằm thu hút nhân tài và tạo điều kiện cho người trẻ làm việc. Điều này sẽ giúp tạo ra một môi trường làm việc hấp dẫn và cạnh tranh, khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ.
PGS.TS Phạm Anh Tuấn, tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ, cần xây dựng chiến lược dài hạn, không chỉ ở mức 10 năm mà phải đến năm 2040, 2050. Ông cũng đề xuất cần có cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia để điều hành tập trung và có cơ chế đảm bảo tài chính. Việc xây dựng một chiến lược dài hạn và toàn diện sẽ giúp Việt Nam có thể tận dụng được những cơ hội và vượt qua thách thức trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ.
Trước dự báo kinh tế vũ trụ toàn cầu sẽ đạt 1.400 tỉ USD vào năm 2030, các chuyên gia cho rằng đã đến lúc Việt Nam cần xác định vũ trụ không chỉ là công nghệ chiến lược mà còn là một ngành kinh tế tiềm năng. Việc xây dựng một chiến lược quốc gia về kinh tế vũ trụ sẽ mở ra những cơ hội phát triển mới cho Việt Nam, giúp đất nước có thể tham gia vào thị trường vũ trụ toàn cầu và tận dụng được những lợi ích kinh tế từ lĩnh vực này.
Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp Mỹ đã bày tỏ mong muốn đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ, năng lượng, y tế, hàng không vũ trụ tại TP.HCM. Điều này cho thấy tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và các doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Với việc hợp tác quốc tế và đầu tư từ các doanh nghiệp nước ngoài, Việt Nam có thể tiếp cận được với công nghệ tiên tiến và kinh nghiệm quản lý, giúp đẩy nhanh sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ trong nước.
Nhìn chung, phát triển công nghệ vũ trụ là một yêu cầu cấp thiết và chiến lược đối với Việt Nam. Để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ, cần có sự phối hợp và hợp tác giữa các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp. Bên cạnh đó, cần có những chính sách và cơ chế hỗ trợ để khuyến khích sự tham gia của giới trẻ và doanh nghiệp vào lĩnh vực này. Với sự quyết tâm và nỗ lực, Việt Nam có thể trở thành một quốc gia có trình độ công nghệ vũ trụ cao và có vị thế trên trường quốc tế.