Ngày 22-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vào cuối năm 2026. Lý do chính của quyết định này là do tổ chức này được cho là đang theo đuổi các giá trị không phù hợp với chính sách “nước Mỹ trước tiên” của ông Trump.
Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ rút khỏi UNESCO. Trước đó, vào nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Mỹ cũng đã rút khỏi tổ chức này vào năm 2018. Tuy nhiên, dưới thời Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã quay trở lại UNESCO. Việc rút khỏi tổ chức này lần thứ hai sẽ có hiệu lực từ ngày 31-12-2026.
Phát ngôn viên Nhà Trắng, Anna Kelly, cho biết quyết định rút khỏi UNESCO được ông Trump đưa ra vì tổ chức này ủng hộ các giá trị văn hóa và xã hội mang tính chia rẽ, không phù hợp với chính sách hợp lý mà người dân Mỹ đã lựa chọn. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho rằng việc ở lại UNESCO không phục vụ lợi ích quốc gia, vì cơ quan này được cho là thúc đẩy chủ nghĩa toàn cầu và chương trình nghị sự mang màu sắc ý thức hệ trái ngược với chính sách đối ngoại ưu tiên nước Mỹ.
Ngay sau thông báo của Mỹ, Tổng Giám đốc UNESCO, Audrey Azoulay, đã bày tỏ sự tiếc nuối sâu sắc về quyết định này. Tuy nhiên, bà Azoulay cũng cho biết rằng quyết định này đã được lường trước và UNESCO đã chuẩn bị cho tình huống này. Hiện Mỹ chỉ đóng góp khoảng 8% ngân sách của tổ chức, và UNESCO đã đa dạng hóa nguồn tài trợ.
UNESCO cũng cho biết rằng việc Mỹ rút khỏi tổ chức này sẽ ảnh hưởng nhất định tới một số chương trình do Washington tài trợ. Mặc dù vậy, tổ chức văn hóa Liên Hợp Quốc vẫn cam kết tiếp tục thực hiện các hoạt động và mục tiêu của mình.
Phản ứng về quyết định của Mỹ, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết trên mạng xã hội X: “Chúng tôi kiên định ủng hộ UNESCO, người bảo vệ phổ quát của khoa học, đại dương, giáo dục, văn hóa và di sản thế giới”. Ông Macron cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút lui sẽ không làm suy giảm cam kết của Pháp đối với những người đang đấu tranh vì các giá trị này.
Tổng thống Pháp cũng tái khẳng định sự ủng hộ của Pháp đối với UNESCO và các mục tiêu của tổ chức này, bao gồm thúc đẩy giáo dục, khoa học, văn hóa và di sản thế giới. Ông Macron hy vọng rằng các quốc gia khác sẽ tiếp tục ủng hộ và hợp tác với UNESCO để đạt được các mục tiêu chung.