Ngày 31/7, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký ban hành một đạo luật mới áp dụng các biện pháp xử phạt tài chính đối với những cá nhân sử dụng Internet để tìm kiếm nội dung bị coi là “tài liệu cực đoan”. Theo quy định, người vi phạm có thể phải đối mặt với khoản phạt lên tới 5.000 ruble, tương đương khoảng 64 USD, nếu bị phát hiện cố ý truy cập hoặc tìm kiếm các sách, bài viết, tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc hoặc trang mạng nằm trong danh sách bị cấm. Hiện danh sách này bao gồm hơn 5.000 đầu mục.
Không chỉ dừng lại ở đó, đạo luật mới cũng nhắm tới việc cấm quảng bá các dịch vụ mạng riêng ảo (VPN) và quy định xử phạt đối với hành vi chuyển giao thẻ SIM cho người khác. Đây là hai phương pháp phổ biến được người dùng Internet tại Nga sử dụng để bảo vệ quyền riêng tư khi truy cập mạng. VPN cho phép người dùng tạo một kết nối mạng riêng tư và an toàn qua Internet, giúp che giấu địa chỉ IP, mã hóa dữ liệu và truy cập các trang web bị chặn hoặc giới hạn địa lý.
Trước đó, vào ngày 23/7, trong cuộc họp với Tổng thống Putin, Bộ trưởng Bộ Phát triển Kỹ thuật số của Nga, Maksut Shadayev, đã giải thích rằng những quy định mới này sẽ không ảnh hưởng đến người dùng thông thường. Ông Shadayev cho biết các công cụ tìm kiếm sẽ chỉ cung cấp thông tin truy cập trái phép của người dùng cho Bộ Nội vụ trong khuôn khổ một vụ án hình sự đã được khởi tố. Đồng thời, các nhân viên thực thi pháp luật phải chứng minh được rằng người dùng đã biết trước việc truy cập tài liệu của mình là nằm trong danh sách các tài liệu cực đoan.
Việc ban hành đạo luật mới này cho thấy Nga tiếp tục siết chặt kiểm soát Internet và tăng cường các biện pháp giám sát trực tuyến. Mục tiêu của chính phủ Nga là ngăn chặn truy cập trái phép vào các nội dung bị coi là cực đoan, tuy nhiên, điều này cũng làm dấy lên lo ngại về việc hạn chế quyền tự do của người dùng Internet và khả năng truy cập thông tin của họ. Giới chuyên gia và người dùng Internet tại Nga lo ngại rằng các biện pháp này có thể bị lợi dụng để đàn áp những tiếng nói đối lập và kiểm duyệt thông tin trên Internet.
Đạo luật mới của Nga được ban hành trong bối cảnh nhiều quốc gia trên thế giới đang xem xét các biện pháp kiểm soát Internet và bảo vệ người dùng. Tuy nhiên, các biện pháp của Nga được cho là có tính chất hạn chế và có thể ảnh hưởng đến quyền tự do ngôn luận và truy cập thông tin của người dân. Chính phủ Nga cần đảm bảo rằng các biện pháp này được thực hiện một cách minh bạch và không bị lợi dụng để đàn áp những tiếng nói đối lập.
Giới chuyên gia cũng cho rằng, việc cấm quảng bá các dịch vụ VPN có thể đẩy người dùng Internet tại Nga vào tình thế khó khăn, khi họ không thể bảo vệ quyền riêng tư và truy cập các trang web bị chặn. Điều này có thể dẫn đến việc người dùng tìm kiếm các giải pháp thay thế, có thể không an toàn và có thể gây ra rủi ro cho quyền riêng tư và bảo mật của họ.
Cuối cùng, việc siết chặt kiểm soát Internet tại Nga có thể có những hậu quả dài hạn đối với sự phát triển của công nghệ và kinh tế số tại quốc gia này. Các doanh nghiệp và tổ chức có thể sẽ phải xem xét lại chiến lược kinh doanh của mình tại Nga, do lo ngại về việc kiểm soát Internet và bảo mật dữ liệu.