Trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng hiện diện trong mọi lĩnh vực của đời sống, và thị trường lao động cũng không ngoại lệ. Đặc biệt, đối với những người mới tốt nghiệp, sự xuất hiện của AI đã mang đến cả cơ hội và thách thức. Khi AI tiếp tục phát triển và thay đổi cách thức làm việc, các công việc cấp đầu vào (Entry level) đang trải qua một quá trình chuyển đổi lớn.
Ông Fawad Bajwa, chuyên gia từ Công ty tư vấn nhân sự cấp cao Russell Reynolds Associates, cho rằng AI đang thay đổi căn bản cách thức thực hiện các công việc cấp đầu vào. Thay vì chỉ thực hiện các nhiệm vụ lặp lại và đơn điệu, người mới đi làm giờ đây được yêu cầu tập trung vào việc chọn lọc và đánh giá đầu ra do AI tạo ra. Điều này không chỉ giúp họ phát triển kỹ năng phân tích và tư duy phản biện mà còn cho phép họ tạo ra giá trị gia tăng trong công việc.
Lĩnh vực marketing là một ví dụ điển hình về sự thay đổi này. Nhân viên trẻ hiện nay sử dụng AI để soạn nháp các tài liệu quảng bá, từ đó cho phép họ tập trung vào các chiến lược sáng tạo và tương tác với khách hàng. Tương tự, trong lĩnh vực phân tích dữ liệu, AI hỗ trợ chuẩn bị dữ liệu để con người có thể xử lý sâu hơn và đưa ra quyết định chiến lược.
Ông Zanele Munyikwa, chuyên gia kinh tế tại Revelio Labs, nhận định rằng AI đang thúc đẩy một ‘cuộc chuyển đổi nghề nghiệp’ ở nhóm công việc đầu vào. Các nhiệm vụ mà nhân sự trẻ đảm nhận đang chuyển dần sang những phần việc ít bị AI can thiệp hơn, đòi hỏi họ phải phát triển kỹ năng mới và thích nghi với môi trường làm việc thay đổi.
Tuy nhiên, AI chưa hoàn toàn xóa sổ nhóm công việc đầu vào. Tác động của nó đang khiến các doanh nghiệp phải cân nhắc lại cách tuyển dụng và đào tạo người trẻ. Nếu không còn các nhiệm vụ cơ bản để bắt đầu, người trẻ sẽ thiếu cơ hội học hỏi, tích lũy kinh nghiệm thực tế và hình thành sự tự tin nghề nghiệp cần thiết.
Một khảo sát của Russell Reynolds Associates chỉ ra rằng 54% lãnh đạo doanh nghiệp lo ngại việc phụ thuộc vào AI sẽ làm xói mòn tư duy phản biện của nhân sự trẻ. Khoảng 25% quan ngại AI có thể làm giảm chất lượng sản phẩm và quy trình nội bộ.
Về vấn đề công việc nào dễ bị thay thế, phân tích của Revelio Labs chỉ ra rằng những vị trí dễ bị AI thay thế nhất là các nghề mang tính kỹ thuật cao như kỹ sư dữ liệu, quản trị cơ sở dữ liệu, chuyên viên an ninh mạng, kiểm toán viên… Ngược lại, các công việc đòi hỏi sự tương tác trực tiếp như dịch vụ lưu trú, sản xuất thủ công hay chăm sóc khách hàng vẫn có nhu cầu cao và ít bị ảnh hưởng.
Để thích nghi với sự thay đổi này, các doanh nghiệp cần nghĩ đến những ‘đường băng’ mới để người trẻ có thể học nghề và phát triển. Các mô hình học việc, các khóa huấn luyện có hỗ trợ AI hoặc chương trình đào tạo tích hợp công nghệ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người trẻ tiếp cận thị trường lao động.
Người trẻ cũng cần chuẩn bị hành trang mới để bước vào thị trường lao động. Không chỉ là kiến thức chuyên môn, họ cần biết cách sử dụng công cụ AI, phát triển tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề, và khả năng thích ứng nhanh với sự thay đổi.
AI không giành mất cơ hội nghề nghiệp của người trẻ, nhưng nó đang định nghĩa lại ‘cơ hội’ đó theo cách hoàn toàn khác. Người thành công trong thời đại này là người biết tận dụng công nghệ như một bàn đạp để học hỏi, thích nghi và phát triển bền vững. Với sự chuẩn bị và thích nghi phù hợp, người trẻ hoàn toàn có thể thành công và tạo ra giá trị trong thời đại trí tuệ nhân tạo.
Bằng cách hiểu rõ về những thay đổi mà AI mang lại, cả doanh nghiệp và người trẻ có thể cùng nhau xây dựng một tương lai lao động tích cực và bền vững. Hãy truy cập Revelio Labs và Russell Reynolds Associates để tìm hiểu thêm về các giải pháp và nghiên cứu mới nhất về AI và thị trường lao động.