Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam vừa ban hành hướng dẫn về việc sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp xã. Quá trình này phải đảm bảo các quyền và nghĩa vụ hợp pháp của các tổ chức hội theo quy định của pháp luật, cũng như duy trì tính liên tục trong hoạt động, không gây gián đoạn.
Hướng dẫn này nhấn mạnh rằng việc sắp xếp các hội phải dựa trên nguyên tắc đảm bảo tính liên tục và ổn định, không làm ảnh hưởng đến hoạt động của các tổ chức hội. Đặc biệt, khi hợp nhất các hội hoạt động ở phạm vi cấp tỉnh, cấp xã có cùng tên, lĩnh vực, đối tượng hoạt động, tên hội sẽ được giữ nguyên theo đơn vị hành chính mới.
Trường hợp một tỉnh hoặc xã có hội hoạt động trong cùng lĩnh vực, còn tỉnh hoặc xã khác không có hội tương ứng, thì hội hoạt động tại tỉnh, thành phố trước khi sáp nhập sẽ tiếp tục hoạt động theo đơn vị hành chính mới. Điều này đảm bảo rằng các hoạt động của hội không bị gián đoạn và tiếp tục phục vụ cộng đồng.
Việc tinh gọn bộ máy tham mưu giúp việc cũng là một phần quan trọng trong hướng dẫn này. Đối với cấp tỉnh, các hội như Hội Nhà báo, Hội Luật gia, Hội Chữ thập đỏ, Hội Nhà văn, Liên hiệp Khoa học và Kỹ thuật, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị, Liên minh Hợp tác xã, Đoàn Luật sư sẽ phải sắp xếp để không quá 2 bộ phận tham mưu giúp việc. Các tổ chức hội khác sẽ chỉ giữ lại văn phòng hội để tham mưu và giúp việc chung.
Về việc hợp nhất các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, hướng dẫn nêu rõ rằng đối với những tổ chức hội không thống nhất được việc hợp nhất, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh sẽ trình cấp có thẩm quyền để hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, tự đảm bảo kinh phí. Nhà nước sẽ chỉ hỗ trợ kinh phí khi giao nhiệm vụ cụ thể, không giao ổn định hàng năm như hiện nay.
Ban Thường trực Ủy ban MTTQ cấp tỉnh sẽ căn cứ vào tình hình thực tiễn để tham mưu Ban Thường vụ tỉnh, thành ủy sắp xếp, hợp nhất các tổ chức hội quần chúng có chức năng, nhiệm vụ, đối tượng, tính chất, nội dung hoạt động tương đồng theo một trong hai phương án.
Về tài chính, trong năm 2025, nguồn ngân sách nhà nước sẽ được sử dụng theo dự toán đã được phê duyệt cho các hội. Từ năm 2026, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh, cấp xã sẽ làm đầu mối chủ trì tập hợp lập dự toán trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, phân bổ để các tổ chức hội quần chúng cùng cấp hoạt động.
Danh sách 30 hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ cũng đã được ban hành, bao gồm các hội như Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị Việt Nam, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Luật gia Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam và nhiều hội khác.