Bộ Nội vụ đang tích cực xây dựng dự thảo nghị định liên quan đến tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố, cùng với các chế độ và chính sách dành cho người hoạt động không chuyên trách. Thông tin này được cung cấp trong văn bản hướng dẫn nhằm giải quyết các khó khăn và vướng mắc trong việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk.

Trước đó, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đã chỉ ra thực tế rằng sau khi thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính của các xã và phường, một số thôn và khu phố không còn đủ số hộ dân theo quy định do có sự điều chỉnh địa giới hành chính. Từ đó, Sở Nội vụ đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn về trình tự và thủ tục xây dựng đề án ghép cụm dân cư vào thôn hoặc tổ dân phố hiện có.

theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương, thẩm quyền thành lập, tổ chức lại, giải thể, đặt tên và đổi tên thôn thuộc thẩm quyền của Hội đồng Nhân dân cấp xã. Tuy nhiên, cho đến nay, Bộ Nội vụ chưa ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung các thông tư hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn và tổ dân phố phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Về vấn đề này, Bộ Nội vụ cho biết đã có Văn bản hướng dẫn 4168 trong đó hướng dẫn xác định loại hình tổ chức cộng đồng dân cư tại đơn vị hành chính cấp xã, việc chuyển đổi thôn thành tổ dân phố hoặc tổ dân phố thành thôn và việc đổi tên thôn, tổ dân phố do trùng tên.

Liên quan đến việc bầu cử trưởng thôn và tổ trưởng tổ dân phố, Bộ Nội vụ cho biết hiện nay, quy trình bầu cử được thực hiện theo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và Nghị định số 59/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật này. Các quy định này vẫn còn hiệu lực và phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp đang được triển khai.

Trước đó, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đã ký ban hành Quyết định số 1581/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và chuẩn bị đại hội đảng bộ các cấp. Theo kế hoạch này, Bộ Nội vụ được giao chủ trì phối hợp với các bộ và ngành liên quan để xác định lộ trình và hướng dẫn việc sắp xếp, tổ chức lại thôn và tổ dân phố theo hướng tinh gọn, tăng cường tính tự quản và phục vụ tốt hơn đời sống cộng đồng dân cư.

Bộ Nội vụ đang tiến hành xây dựng dự thảo Nghị định nhằm quy định mức lương tối thiểu đối với những người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Theo đề xuất mới nhất, mức lương tối thiểu dự kiến sẽ tăng 7,2% kể từ ngày 1/1/2026. Đây là một trong những nỗ lực của Chính phủ nhằm giúp người lao động có thu nhập thấp và người phụ thuộc có thể đáp ứng được nhu cầu cơ bản của cuộc sống.

Thực tế cho thấy, đề xuất điều chỉnh tăng lương tối thiểu vùng đã trở thành mong muốn thiết tha của nhiều người lao động. Điều này giúp họ có thêm thu nhập để trang trải cuộc sống ngày càng đắt đỏ. Anh Nguyễn Minh Thành, một công nhân tại Xí nghiệp xây lắp ở Khu công nghiệp Đông Anh, chia sẻ: “Hiện tại, chi phí sinh hoạt đang tăng cao. Giá xăng dầu, giá điện tăng 4,8% từ ngày 10/5, và tiền thuê nhà cũng tăng từ 1,5 triệu đồng lên 1,7 triệu đồng. Mức lương cơ bản của tôi hiện tại khoảng 5 triệu đồng/tháng. Hy vọng rằng vào năm 2026, lương tối thiểu vùng I sẽ được tăng để giúp tôi và nhiều người lao động khác có thể bù đắp được chi phí tăng cao”.

Tuy nhiên, bên cạnh niềm vui khi có khả năng được tăng lương, nhiều người lao động cũng bày tỏ sự lo lắng về tình trạng giá cả tăng theo lương. TS Nguyễn Quốc Việt, giảng viên tại Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội, nhận định rằng đề xuất tăng lương tối thiểu lần này, cùng với kế hoạch điều chỉnh biểu thuế thu nhập cá nhân của Bộ Tài chính, và các biện pháp kích cầu tiêu dùng trong nước khác của Chính phủ, sẽ hỗ trợ tích cực cho việc tăng tổng cầu của nền kinh tế.

PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả, đưa ra quan điểm rằng việc tăng lương là cần thiết để bù đắp cho sự trượt giá và đảm bảo mức sống tối thiểu cho người lao động. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng cần phải có biện pháp để hạn chế tình trạng giá cả tăng theo lương. Một trong những giải pháp được ông đưa ra là cần có “bộ đệm tài khóa” thông qua việc giảm thuế, phí để hỗ trợ các nhóm yếu thế khi giá cả tăng mạnh.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 30/5/2025, yêu cầu các cơ quan chức năng tiếp tục kiểm soát tốt lạm phát và quản lý giá cả thị trường một cách hiệu quả. Trong đó, yêu cầu các cơ quan chức năng thực hiện điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý một cách phù hợp, tránh tăng giá đột ngột và không tăng giá nhiều mặt hàng cùng một lúc, đặc biệt là vào thời điểm tăng lương.

Trước tình hình này, TS Bùi Sỹ Lợi đề xuất rằng các ngành chức năng cần thực hiện nghiêm các biện pháp kiểm tra, giám sát và kiểm soát chặt chẽ từ chất lượng đến giá hàng hóa. Mục tiêu là bảo đảm bình ổn mặt bằng giá cả trên thị trường và đảm bảo quyền lợi của người lao động khi mức lương tối thiểu được điều chỉnh tăng.

Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định số 1581 ban hành Kế hoạch tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và chuẩn bị Đại hội đảng bộ các cấp. Kế hoạch này đặt ra 32 nhiệm vụ cụ thể nhằm thực hiện chủ trương của Trung ương và Chính phủ về sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ có nhiệm vụ chủ trì kiểm tra, hướng dẫn việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy Thanh tra Chính phủ và hệ thống thanh tra ở cấp Trung ương, cấp tỉnh. Bộ Nội vụ chủ trì kiểm tra, hướng dẫn việc thành lập các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và việc thành lập các sở đặc thù. Bộ Tài chính chủ trì kiểm tra, hướng dẫn việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy các cơ quan được tổ chức theo ngành dọc.

Thời gian hoàn thành các nhiệm vụ trên là ngày 15/8. Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ thực hiện sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập theo hướng tinh gọn đầu mối, bảo đảm cung ứng nhiều dịch vụ công cơ bản, thiết yếu trên địa bàn đơn vị hành chính cấp xã, hoàn thành trước ngày 31/12.

Kế hoạch cũng giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư về chủ trương đối với những nội dung lớn trước khi trình Chính phủ ban hành Nghị định và các văn bản liên quan hướng dẫn thi hành Luật Cán bộ, Công chức năm 2025.

Đến ngày 31/12, Bộ Nội vụ hoàn thành rà soát, đánh giá tình hình quản lý, sử dụng biên chế khối Chính phủ sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy. Bộ Y tế và Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng được giao nhiệm vụ rà soát tổng thể nhu cầu sử dụng viên chức ngành y tế và giáo dục ở các địa phương.

Theo kế hoạch, đến ngày 30/9, Bộ Xây dựng phải ban hành, hướng dẫn thực hiện chính sách nhà công vụ cho cán bộ, công chức, viên chức phải di chuyển chỗ ở sau khi sắp xếp đơn vị hành chính. Bộ Nội vụ rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về chế độ, chính sách, tiền lương, phụ cấp trách nhiệm đối với cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố, hoàn thành trước ngày 31/10.

Bộ Tài chính trước ngày 31/12 phải kiểm tra, hướng dẫn thực hiện các chế độ, chính sách đặc thù của đơn vị hành chính sau sắp xếp.

Bộ Nội vụ đề xuất tăng lương tối thiểu từ ngày 1/1/2026

Bộ Nội vụ đang đề xuất tăng lương tối thiểu từ ngày 1/1/2026 với mức tăng từ 250.000 đến 350.000 đồng tùy theo vùng. Mục đích của đề xuất này là đảm bảo mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ, đồng thời phù hợp với tình hình kinh tế – xã hội hiện nay.

Theo Nghị định số 74/2024/NĐ-CP, mức lương tối thiểu hiện hành được áp dụng tại các vùng I, II, III và IV lần lượt là 4.960.000 đồng, 4.410.000 đồng, 3.860.000 đồng và 3.450.000 đồng. Tuy nhiên, xét về các yếu tố kinh tế – xã hội, thị trường lao động và khả năng của doanh nghiệp, Bộ Nội vụ cho rằng đã đến lúc cần điều chỉnh mức lương tối thiểu.

Cụ thể, kinh tế vĩ mô đang ổn định, tốc độ tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm 2025 đạt 7,52%, và mục tiêu cả năm 2025 là 8% trở lên. Thị trường lao động ổn định, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp có xu hướng tốt hơn, và tiền lương, thu nhập của người lao động tiếp tục tăng.

Bộ Nội vụ cũng cho biết, với dự kiến CPI năm 2025 và 2026 mỗi năm tăng 3,7%, mức lương tối thiểu hiện hành sẽ không đảm bảo mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ đến hết năm 2026, thấp hơn khoảng 6,6%. Hội đồng Tiền lương quốc gia đã báo cáo Chính phủ khuyến nghị điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng bình quân 7,2%, áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Do đó, Bộ Nội vụ đề xuất điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng 7,2% so với mức hiện hành. Cụ thể, mức lương tối thiểu tháng theo 4 vùng sẽ được quy định như sau: vùng I là 5.310.000 đồng/tháng, vùng II là 4.730.000 đồng/tháng, vùng III là 4.140.000 đồng/tháng, vùng IV là 3.700.000 đồng/tháng. Mức lương tối thiểu này tăng từ 250.000 đồng đến 350.000 đồng so với mức lương tối thiểu hiện hành. Tham khảo thêm

Bộ Nội vụ nhấn mạnh mức điều chỉnh lương tối thiểu này cao hơn khoảng 0,6% so với mức sống tối thiểu của người lao động đến hết năm 2026, nhằm cải thiện đời sống cho người lao động, đồng thời đảm bảo duy trì và phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Về địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu, Bộ Nội vụ đề xuất cập nhật theo sát tình hình thực tế sau sắp xếp đơn vị hành chính và thực hiện chính quyền hai cấp từ 1/7/2025. Mức lương tối thiểu sẽ được áp dụng theo nơi hoạt động chính của người sử dụng lao động.

Trong trường hợp khu công nghiệp hoặc khu chế xuất nằm trên địa bàn có mức lương tối thiểu khác nhau, sẽ áp dụng theo mức cao nhất. Lương tối thiểu tháng là mức thấp nhất làm cơ sở thỏa thuận và trả lương đối với lao động áp dụng trả lương theo tháng.

Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam cũng khuyến nghị việc điều chỉnh lương cần dựa trên dữ liệu chính xác về lạm phát, tăng trưởng, năng suất, việc làm và khả năng chi trả của doanh nghiệp. Mức tăng lương tối thiểu phải đủ để giữ được giá trị thực của thu nhập và đáp ứng nhu cầu cơ bản của người lao động và gia đình họ.

Bộ Nội vụ đang đề xuất điều chỉnh tăng lương tối thiểu vùng để áp dụng từ ngày 1/7 tới đây, thay thế các mức lương tối thiểu đang áp dụng hiện nay tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo đó, mức lương tối thiểu sẽ được đề xuất tăng từ 250.000 – 350.000 đồng/tháng, tùy theo từng vùng. Cụ thể, vùng I sẽ có mức lương tối thiểu là 5,31 triệu đồng/tháng, vùng II là 4,73 triệu đồng/tháng, vùng III là 4,14 triệu đồng/tháng và vùng IV là 3,7 triệu đồng/tháng.

Không chỉ mức lương tối thiểu theo tháng, các mức lương tối thiểu tính theo giờ cũng sẽ được tăng. Đối với vùng I, mức lương tối thiểu giờ sẽ là 25.500 đồng/giờ, vùng II là 22.700 đồng/giờ, vùng III là 20.000 đồng/giờ và vùng IV là 17.800 đồng/giờ.

Bên cạnh đề xuất tăng lương, dự thảo của Bộ Nội vụ cũng cập nhật danh mục địa bàn áp dụng lương tối thiểu mới sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã, đồng thời cập nhật lại địa bàn các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Dự thảo này của Bộ Nội vụ cũng đang lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức, https://www.vietnamnet.vn/kinh-te/giai-doan-kinh-te-so-1670905.html đơn vị có liên quan để hoàn thiện và trình lên cơ quan có thẩm quyền.

Tăng lương tối thiểu: Thách thức cho doanh nghiệp, niềm vui cho người lao động

Việc tăng lương tối thiểu được kỳ vọng sẽ cải thiện một phần thu nhập của người lao động, nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức cho nhiều doanh nghiệp. Bộ Nội vụ mới đây đã có tờ trình dự thảo nghị định quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động, trong đó mức lương tối thiểu tăng 7,2% so với hiện hành, áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Đối với người lao động như chị Đỗ Thị Lan (xã An Khánh, Hà Nội), mức lương tối thiểu khoảng 6 triệu đồng/tháng, cao hơn quy định hiện hành đối với lương vùng I gần 1 triệu đồng. Nếu tính làm thêm và phụ cấp, thu nhập của chị từ 8 đến 10 triệu đồng/tháng. Đề xuất tăng lương từ năm 2026 mang lại niềm vui cho người lao động bởi lương tăng, các khoản phụ cấp tính theo lương sẽ tăng, giúp cải thiện thu nhập thực tế.

Tuy nhiên, ủng hộ việc tăng lương tối thiểu vùng, nhưng theo đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), mức tăng 7,2%, tương đương từ 250.000 đồng đến 350.000 đồng, tùy từng vùng, khiến người sử dụng lao động phải cố gắng, nỗ lực rất nhiều.

Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, cho biết: “Với mức tăng 7,2%, đa phần người sử dụng lao động cho là cao. Giới sử dụng lao động cũng điều tiết lại các công việc của mình và có được sự quyết tâm cao trong nâng cao năng lực quản trị, phân công việc làm cho phù hợp, áp dụng khoa học công nghệ, nâng cao điều kiện quản lý khác để đảm bảo các chỉ số phát triển của doanh nghiệp được duy trì, bảo vệ được số lượng việc làm cũng như giữ chân người lao động, đặc biệt là người lao động có tay nghề.”

Tăng lương tối thiểu có thể tạo áp lực lên doanh nghiệp. Tuy nhiên, tiền lương cũng là một khoản chi phí có tác động tích cực nếu được doanh nghiệp sử dụng hiệu quả. Bởi người lao động đi làm đều quan tâm tới tiền lương và đây cũng là yếu tố thúc đẩy năng suất và sự gắn bó với doanh nghiệp.

Trong bối cảnh Chính phủ đang khẩn trương hoàn thiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và xây dựng các nghị định liên quan, Bộ Nội vụ đã ban hành công văn 3308 để hướng dẫn việc sắp xếp, bố trí lãnh đạo, quản lý UBND cấp xã mới.

Yêu cầu mới trong việc sắp xếp cán bộ lãnh đạo

Công văn nêu rõ, với việc chuyển giao 1.065 nhiệm vụ và thẩm quyền từ cấp huyện sang cấp xã, yêu cầu đối với cán bộ lãnh đạo cấp xã mới là rất cao.

Để đáp ứng yêu cầu này, Bộ Nội vụ đề nghị các địa phương quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức giữ các chức danh lãnh đạo, quản lý tại UBND và cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp xã mới.

Cụ thể, Bộ Nội vụ yêu cầu các địa phương phải bảo đảm rằng cán bộ được lựa chọn đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo các hướng dẫn của Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo của Chính phủ và quy định cụ thể của địa phương.

Ưu tiên hàng đầu là bố trí, lựa chọn cán bộ có năng lực lãnh đạo, kinh nghiệm quản lý nhà nước, có tư duy đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì sự nghiệp chung.

Khối lượng công việc và yêu cầu nhiệm vụ của cấp xã mới là rất lớn, đặc biệt là khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.

Do đó, Bộ Nội vụ đề nghị các địa phương kịp thời rà soát phương án nhân sự của cấp xã mới đã xây dựng và điều động, tăng cường cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý có năng lực, kinh nghiệm từ cấp tỉnh xuống cấp xã nếu cần thiết.

Trong bối cảnh cải cách tổ chức bộ máy và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học – công nghệ, Bộ Nội vụ cho rằng việc nâng cao trình độ cho công chức là yêu cầu cấp thiết.

Bộ Tư pháp đang thẩm định hồ sơ dự thảo nghị định về đào tạo, bồi dưỡng công chức do Bộ Nội vụ trình. Dự thảo này sẽ thay thế các quy định hiện hành về đào tạo công chức.

Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức là nhiệm vụ quan trọng để xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu quản trị quốc gia hiện đại.

Bộ Nội vụ nhấn mạnh rằng trong bối cảnh đất nước đang thực hiện cải cách tổ chức bộ máy và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học – công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), đội ngũ công chức phải đối mặt với nhiều thách thức mới.

Dự thảo đề xuất bỏ quy định về đào tạo trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học với cán bộ, công chức cấp xã là người dân tộc thiểu số hoặc công tác tại các xã miền núi, biên giới, hải đảo.

Lý do là dự thảo Luật Cán bộ, công chức năm 2025 đang sửa đổi và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, công chức khi tuyển dụng phải đáp ứng tiêu chuẩn về trình độ đào tạo đại học.

Đào tạo chuyên ngành mới

Bộ Nội vụ đề xuất đào tạo bằng tốt nghiệp thứ 2 trình độ đại học cho công chức để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, kỹ năng số, công nghệ số.

Công chức được cử đi đào tạo phải cam kết thực hiện nhiệm vụ, công vụ tại cơ quan, đơn vị sau khi hoàn thành chương trình đào tạo trong thời gian ít nhất gấp 3 lần thời gian đào tạo.

Việc này nhằm bảo đảm có chế tài đủ mạnh để giữ chân công chức tiếp tục công tác tại cơ quan, đơn vị cử đi học sau khi hoàn thành khóa đào tạo.

Điều kiện cử đi đào tạo

Công chức không quá 45 tuổi tính từ thời điểm được cử đi đào tạo sau đại học lần đầu.

Họ phải có thời gian công tác từ đủ 3 năm trở lên và 2 năm liên tục liền kề trước thời điểm được cử đi đào tạo hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Công chức được cử đi đào tạo theo các chương trình hợp tác với nước ngoài phải đáp ứng yêu cầu khác của chương trình hợp tác.

Chế độ đền bù

Công chức được cử đi đào tạo bằng nguồn ngân sách nhà nước hoặc nguồn kinh phí của cơ quan quản lý, đơn vị sử dụng công chức phải đền bù chi phí đào tạo nếu thuộc một trong những trường hợp quy định.

Dự kiến, nghị định này sẽ có hiệu lực thi hành từ 1-7-2025.