Thị trường lao động Việt Nam hiện đang đối mặt với nhiều thách thức lớn khi làn sóng cắt giảm nhân sự đã và đang tác động mạnh mẽ đến tâm lý và tinh thần của người lao động. Dựa trên báo cáo thị trường lao động quý 2 năm 2025 của Vieclam24h, có thể thấy rằng việc cắt giảm nhân sự đã ảnh hưởng đến nhiều ngành nghề khác nhau, bao gồm sản xuất, bán lẻ, tài chính và công nghệ. Nỗi lo lắng về việc bị sa thải đã gia tăng rõ rệt, gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần, tâm lý nghề nghiệp và hành vi tìm việc của người lao động.

Đặc biệt, nhóm tuổi từ 18-24 và 35-54 là hai nhóm bị ảnh hưởng nặng nhất bởi việc cắt giảm nhân sự. Những nhóm này tập trung ở lao động phổ thông, vận hành, kỹ thuật và tài chính. Trong khi đó, các vị trí như marketing, bán hàng, nhân sự, chăm sóc khách hàng và công nghệ thông tin có xu hướng được duy trì ổn định. Điều này cho thấy sự chuyển biến trong cơ cấu lao động và nhu cầu của thị trường.

Quá trình tái hòa nhập thị trường việc làm của những người lao động bị mất việc đang gặp nhiều khó khăn. Theo thống kê, 72,7% người lao động mất việc chủ động trở lại tìm việc đã mất cả tuần, thậm chí cả tháng để tìm việc. Người lao động ở lại sau cắt giảm phải gánh vác thêm công việc, nhưng bất an về tương lai nghề nghiệp vẫn tồn tại. Gần 50% người lao động cho biết họ thấy rõ áp lực, trong khi niềm tin vào tổ chức và động lực làm việc suy giảm đáng kể.

Trước tình hình này, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn nỗ lực duy trì hoạt động và lực lượng lao động. Trong 12 tháng qua, 26,4% doanh nghiệp đã tinh gọn bộ máy và 56,2% doanh nghiệp cho biết sẽ mở rộng quy mô nhân sự trong 6 tháng tới. Các vị trí có nhu cầu tuyển dụng gắn với tăng trưởng, vận hành như kinh doanh và bán hàng, kỹ sư sản xuất và kỹ thuật, lao động phổ thông có tay nghề… đang được chú trọng.

Lao động Việt Nam thể hiện tinh thần tích cực và khả năng thích nghi nổi bật trong bối cảnh khó khăn. Nếu 70% thể hiện cảm xúc tiêu cực khi bị sa thải, thì 30% còn lại cho rằng đây là cơ hội thay đổi. Tỷ lệ này cao hơn đáng kể so với các nghiên cứu quốc tế. Điều này cho thấy sự kiên cường và hy vọng của người lao động Việt Nam trong việc đối mặt với thách thức.

Vieclam24h khuyến nghị doanh nghiệp cần cân nhắc hệ lụy dài hạn khi cắt giảm nhân sự. Việc cắt giảm cần được thực hiện một cách minh bạch và thẳng thắn, đồng thời lắng nghe và tối ưu hóa chiến lược tuyển dụng phù hợp với kỳ vọng của người lao động. Bên cạnh đó, người lao động cần duy trì tư duy linh hoạt và sẵn sàng thích nghi, đầu tư phát triển kỹ năng liên tục để tăng cơ hội việc làm.

Một thách thức khác mà doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt là khó khăn khi tuyển dụng lao động đáp ứng đủ yêu cầu năng lực. Theo khảo sát của Anphabe, 46% trong hàng ngàn doanh nghiệp Việt thừa nhận khó tuyển được người đáp ứng đủ yêu cầu năng lực. Khoảng cách giữa nhu cầu thị trường và kỹ năng người lao động ngày càng gia tăng, đặt ra thách thức lớn cho cả doanh nghiệp và người lao động trong việc thu hẹp khoảng cách này.

Làn sóng số hóa đang ngày càng mạnh mẽ và đã thổi bùng xu hướng tinh giản nhân sự tại nhiều ngân hàng ở Việt Nam. Trong vài năm qua, hàng nghìn người đã bị cắt giảm, không chỉ phản ánh nỗ lực tối ưu hóa chi phí mà còn thể hiện bước chuyển dịch chiến lược để thích nghi với kỷ nguyên công nghệ.

Báo cáo tài chính quý II/2025 cho thấy, ngân hàng Lộc Phát (LPBank) đã thực hiện cắt giảm 367 nhân sự chỉ trong 3 tháng. Điều này đã nâng tổng số lao động tinh gọn trong 12 tháng qua lên tới 2.900 người, tương đương mức sụt giảm 24% so với trước đó. Con số này thực sự gây chú ý khi so với quy mô nhân sự của nhà băng này trước đây.

Không chỉ LPBank, nhiều ngân hàng thương mại khác cũng chứng kiến sự co hẹp mạnh mẽ về lực lượng lao động. Trong quý I/2025, Sacombank đã giảm 930 nhân viên, xuống còn 16.128 nhân viên. Điều này tương đương giảm 5,45% so với cuối năm 2024. Trong suốt năm 2024, Sacombank cũng đã cắt giảm dần qua từng quý, từ 17.412 nhân viên xuống còn 17.058 nhân viên.

Tương tự, VIB ghi nhận mức giảm 495 người (4,37%) trong quý I/2025 và tổng cộng 750 người (6,47%) trong một năm qua tính đến cuối quý I/2025. TPBank cũng không nằm ngoài xu thế khi tinh gọn 124 nhân sự trong 3 tháng đầu năm, tương đương 1,57%.

Nguyên nhân chính của làn sóng này đến từ nhu cầu tối ưu hóa chi phí và tăng hiệu quả hoạt động nhờ số hóa. Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2025, ông Vũ Văn Tiền – Phó Chủ tịch HĐQT ABBank – nhấn mạnh: “Chúng tôi đã và đang tiến hành tinh giảm bộ máy mạnh mẽ, có những bộ phận giảm 30-40% để cắt giảm chi phí và nâng cao hiệu quả.”

Ông Tiền cũng chia sẻ, ABBank đã đầu tư mạnh vào hệ thống công nghệ suốt nhiều năm qua, song song với việc giao việc kèm chỉ tiêu buộc nhân sự sử dụng công nghệ hiệu quả hơn.

Trong khi đó, TPBank đẩy mạnh tự động hóa bằng việc đưa hàng trăm robot vào thay thế các tác vụ lặp đi lặp lại tại các bộ phận vận hành, giao dịch. Theo Tổng giám đốc Nguyễn Hưng, điều này giúp nhân sự chuyển từ những công việc thủ công sang các nhiệm vụ đòi hỏi sáng tạo và giá trị gia tăng cao hơn.

Điểm đáng chú ý là song song với việc tinh gọn nhân sự truyền thống, các ngân hàng vẫn tăng cường tuyển dụng nhân sự chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ, dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI). Đây được xem là bước “chuyển mình” để đáp ứng yêu cầu phát triển ngân hàng số, chứ không phải dấu hiệu của một cuộc khủng hoảng lao động.

Từ các khảo sát khách hàng trong ngành ngân hàng, Vietnam Report nhận định, số lượng phòng giao dịch giờ đây không còn là thước đo phản ánh mức độ phủ sóng hay sức cạnh tranh của ngân hàng trên thị trường. Thay vào đó, chỉ số lượng giao dịch trực tuyến mới là thước đo quan trọng thể hiện khả năng tiếp cận và phục vụ khách hàng trong kỷ nguyên số.

Do đó, điều tất yếu là số lượng phòng giao dịch sẽ được tinh gọn, kéo theo cắt giảm nhân sự, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

Việc cắt giảm nhân sự phản ánh sự dịch chuyển trọng tâm trong chiến lược phát triển của các ngân hàng từ mở rộng mạng lưới vật lý sang tối ưu hóa nền tảng số, giảm phụ thuộc vào nguồn lực lao động truyền thống, đồng thời tập trung vào tuyển dụng các vị trí chiến lược như phân tích dữ liệu, phát triển sản phẩm số, quản trị rủi ro công nghệ và an ninh mạng.

Bên cạnh đó, việc giảm nhân sự cũng góp phần kiểm soát chi phí hoạt động, giúp các ngân hàng duy trì và cải thiện lợi nhuận trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Làn sóng số hóa và tinh giản nhân sự trong ngành ngân hàng không chỉ là hiện tượng tại Việt Nam mà còn phổ biến trên toàn cầu. Tuy nhiên, bài toán đặt ra là làm sao để đảm bảo chất lượng dịch vụ không bị ảnh hưởng khi giảm nhân sự, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh bằng công nghệ và con người phù hợp với xu thế mới.

Sự chuyển dịch này đặt ra yêu cầu cấp thiết về đào tạo lại lực lượng lao động, giúp họ thích ứng với vai trò mới trong môi trường số hóa – nơi công nghệ là công cụ, còn con người vẫn là trung tâm.

Trong bối cảnh tái cấu trúc và tối ưu hóa hoạt động, Ngân hàng Thương mại cổ phần Lộc Phát Việt Nam (LPBank) đã tiếp tục thực hiện cắt giảm gần 380 nhân sự trong quý 2 năm 2025. Điều này đã nâng tổng số lao động rời ngân hàng trong 6 tháng đầu năm lên gần 2.000 người. Sự giảm mạnh về nhân sự diễn ra đồng thời với việc thu nhập bình quân hàng tháng của nhân viên tăng lên 26,94 triệu đồng, cao hơn so với mức 21,19 triệu đồng trong cùng kỳ năm ngoái.

Mặc dù số lượng nhân sự giảm, tổng chi phí cho người lao động của LPBank vẫn tăng 8% so với cùng kỳ, đạt 1.557 tỷ đồng trong nửa đầu năm. Về mặt kinh doanh, LPBank ghi nhận thu nhập lãi thuần quý 2 đạt 3.735 tỷ đồng, tăng nhẹ 2,5% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, do chi phí hoạt động tăng cao, lợi nhuận trước thuế giảm 1,5%, còn 2.988 tỷ đồng.

Trong 6 tháng đầu năm, thu nhập lãi thuần đạt 7.018 tỷ đồng, giảm 1,3%; trong khi lợi nhuận trước thuế đạt 6.164 tỷ đồng, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2024. Tính đến ngày 30-6-2025, tổng tài sản của LPBank đạt 513.613 tỷ đồng, tăng 1% so với đầu năm. Dư nợ cho vay khách hàng tăng mạnh 11,2%, lên 368.726 tỷ đồng; trong khi huy động tiền gửi tăng chậm hơn, chỉ 10,6%, đạt 313.174 tỷ đồng.

Một ngân hàng khác, PGBank, cũng vừa công bố báo cáo tài chính quý 2-2025 với thu nhập lãi thuần đạt gần 472 tỷ đồng, tăng gần 12% so với cùng kỳ. Mảng kinh doanh ngoại hối chuyển từ lỗ hơn 11,6 tỷ đồng quý 2 năm ngoái sang lãi gần 30 tỷ đồng năm nay. Thu nhập từ hoạt động khác đạt gần 52 tỷ đồng, gấp 2,6 lần so với cùng kỳ.

PGBank cũng ghi nhận lợi nhuận trước thuế quý 2 đạt 188 tỷ đồng, gần gấp đôi cùng kỳ. Lũy kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế đạt hơn 284 tỷ đồng, tăng 35% so với cùng kỳ 2024. Tuy nhiên, tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ cho vay tăng từ 3% lên hơn 3,3%. Tính đến cuối tháng 6, dư nợ cho vay khách hàng của PGBank đạt 44.897 tỷ đồng, tăng hơn 10%. Thu nhập bình quân của nhân viên PGBank đạt 26,7 triệu đồng/tháng, cao hơn mức 24,53 triệu đồng cùng kỳ năm ngoái.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 14 sẽ được sắp xếp lại để quản lý hai địa bàn là thành phố Cần Thơ và tỉnh Vĩnh Long, đồng thời được bổ sung thêm 2 phó giám đốc.