Nhiều nhà đầu tư quốc tế đang chuyển hướng tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu tại châu Âu và châu Á-Thái Bình Dương, thay vì tiếp tục rót vốn vào Mỹ. Sự thay đổi này bắt nguồn từ chính sách mới của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Theo khảo sát thường niên ‘Global Climate Investing Survey 2025’ của Robeco, một cuộc khảo sát với 300 tổ chức đầu tư trên thế giới, quản lý tổng tài sản hơn 31 nghìn tỷ USD, cho thấy sự sụt giảm rõ rệt trong việc coi biến đổi khí hậu là yếu tố trọng tâm trong chính sách đầu tư.

Trong năm nay, chỉ có 46% nhà đầu tư coi biến đổi khí hậu là yếu tố quan trọng, giảm từ 62% năm ngoái. Sự giảm này rõ rệt nhất tại Bắc Mỹ, nơi chỉ có 23% tổ chức đầu tư coi khí hậu là ưu tiên, thấp hơn nhiều so với 62% ở châu Âu và 59% ở châu Á – Thái Bình Dương. Nguyên nhân chủ yếu là do thay đổi chính sách khí hậu tại Mỹ, với gần 60% nhà đầu tư cho biết họ sẽ chờ đợi chính sách mới từ Washington trước khi quyết định đầu tư.

Tuy nhiên, đa số nhà đầu tư tin rằng tác động tiêu cực từ chính sách mới của Mỹ chỉ là tạm thời. Có tới 56% kỳ vọng đà chuyển đổi khí hậu toàn cầu sẽ phục hồi sau khi chính quyền hiện tại kết thúc nhiệm kỳ, và 53% nhận định ảnh hưởng này sẽ không kéo dài. Điều này cho thấy các nhà đầu tư vẫn lạc quan về tương lai của đầu tư khí hậu.

Xu hướng dịch chuyển vốn đầu tư ngày càng rõ rệt, với 58% nhà đầu tư châu Âu, 62% nhà đầu tư châu Á – Thái Bình Dương và 38% nhà đầu tư Bắc Mỹ cho biết sẽ ưu tiên tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu ngoài thị trường Mỹ. Mặc dù vậy, 39% nhà đầu tư vẫn dự kiến tăng phân bổ vốn vào các giải pháp khí hậu. Điều này cho thấy sự quan tâm đến đầu tư khí hậu vẫn còn tồn tại, mặc dù có sự dịch chuyển trong chiến lược đầu tư.

Khảo sát cũng chỉ ra các rào cản lớn đối với đầu tư vào thích ứng khí hậu như thiếu sản phẩm đầu tư phù hợp, khó tìm doanh nghiệp đủ tin cậy và lo ngại về lợi suất rủi ro cạnh tranh. Các nhà đầu tư cần phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

Chiến lược gia Lucian Peppelenbos của Robeco nhận định: ‘Dù nhiều nhà đầu tư vẫn cam kết mục tiêu khí hậu, mức độ ưu tiên toàn cầu đang giảm. Điều này cho thấy tầm quan trọng của sự kiên định và linh hoạt, đặc biệt khi bối cảnh chính sách và thị trường thay đổi nhanh chóng.’ Ông cũng nhấn mạnh rằng các nhà đầu tư cần phải thích nghi với sự thay đổi và tìm kiếm cơ hội đầu tư mới trong lĩnh vực khí hậu.

Các nhà đầu tư cần phải xem xét lại chiến lược đầu tư của mình và tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu tại các thị trường khác ngoài Mỹ. Châu Âu và châu Á – Thái Bình Dương đang trở thành những điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư khí hậu. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng cần phải cẩn thận và kỹ lưỡng trong việc đánh giá các cơ hội đầu tư và đảm bảo rằng chúng phù hợp với mục tiêu và chiến lược đầu tư của mình.

Nghiên cứu gần đây của Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore, chỉ ra rằng ASEAN đang đứng trước cơ hội lớn với công nghệ 5G. Dự kiến, công nghệ này sẽ đóng góp 130 tỷ USD vào nền kinh tế châu Á – Thái Bình Dương vào năm 2030. Tuy nhiên, mức độ ứng dụng 5G tại các quốc gia ASEAN có sự chênh lệch đáng kể, từ 48,3% tại Singapore đến dưới 1% tại một số nước khác.

Nếu không có hành động phối hợp kịp thời, những chênh lệch này có thể làm sâu sắc thêm khoảng cách số và suy yếu năng lực cạnh tranh của khu vực. Giáo sư Vũ Minh Khương, Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, nhận định rằng sự hội tụ giữa 5G và AI là hạ tầng cho đổi mới sáng tạo, thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất thông minh, nông nghiệp chính xác và giao thông tự hành. Tuy nhiên, ASEAN không thể chần chừ vì cơ hội để dẫn đầu khu vực trong kết nối thông minh đang nhanh chóng khép lại.

Báo cáo của trường đã xác định 10 trụ cột trọng yếu để thúc đẩy quá trình chuyển đổi 5G-AI, bao gồm thiết lập vai trò lãnh đạo số phối hợp và thu hẹp khoảng cách kỹ năng. Báo cáo cũng đề xuất 5 ưu tiên chiến lược, bao gồm xây dựng chiến lược phát triển 5G-AI quốc gia, thành lập cơ quan điều phối, triển khai chính sách bao trùm, phát triển hệ sinh thái AI và triển khai cơ chế giám sát.

Doanh nghiệp cần được đặt làm trung tâm trong việc thúc đẩy tác động kinh tế của 5G. Một số mô hình thành công trong khu vực đã được báo cáo nêu ra, bao gồm cảng thông minh tại Singapore, hệ thống quản lý thiên tai tích hợp AI tại Thái Lan và mạng viễn thông chia sẻ tại Malaysia. Báo cáo cũng nhấn mạnh mạng 5G riêng tư và truy cập không dây cố định là yếu tố then chốt trong công cuộc chuyển đổi công nghiệp 4.0.

Việc triển khai 5G hiện tại chính là nền móng cho sự phát triển của 6G vào năm 2030. Việt Nam cũng đang tăng tốc triển khai 5G với mục tiêu số trạm 5G đạt tối thiểu 50% so với trạm 4G vào năm 2025 và phủ sóng 99% dân số vào năm 2030. Để đạt được mục tiêu này, các doanh nghiệp và tổ chức tại Việt Nam cần tích cực tham gia vào việc triển khai và ứng dụng công nghệ 5G, đồng thời tận dụng các cơ hội mà công nghệ này mang lại.

Trước những cơ hội và thách thức mà công nghệ 5G mang lại, các quốc gia trong khu vực ASEAN cần tăng cường hợp tác và phối hợp để thúc đẩy sự phát triển của công nghệ này. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng ASEAN không bị tụt lùi trong cuộc đua công nghệ toàn cầu và có thể tận dụng được các cơ hội kinh tế mà 5G mang lại.

Nhìn chung, việc triển khai và ứng dụng công nghệ 5G tại ASEAN có tiềm năng mang lại nhiều lợi ích kinh tế và xã hội. Tuy nhiên, để đạt được những lợi ích này, các quốc gia trong khu vực cần phải có những hành động phối hợp và kịp thời để thu hẹp khoảng cách số và thúc đẩy sự phát triển của công nghệ 5G.