Bộ Chính trị vừa đưa ra yêu cầu giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức bị tác động bởi sắp xếp tổ chức bộ máy trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong kết luận số 183-KL/TW, Bộ Chính trị giao các cơ quan liên quan thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng nhằm đảm bảo sự ổn định và phát triển của hệ thống chính quyền địa phương.

Trước hết, Bộ Chính trị yêu cầu các cơ quan chức năng khẩn trương tổ chức tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, viên chức cấp xã. Bộ Nội vụ được giao phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng bộ công cụ đánh giá hiệu quả công việc để làm thước đo chất lượng công chức, viên chức. Nhiệm vụ này cần hoàn thành trước ngày 31.8.2025. Việc này nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả công tác của đội ngũ công chức, viên chức cấp xã trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Thứ hai, Bộ Nội vụ cùng các bộ, ngành liên quan được giao nhiệm vụ nghiên cứu, ban hành hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành quy định về chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy. Các đối tượng bao gồm cán bộ, công chức, viên chức và người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn và đã đủ tuổi nghỉ hưu. Ngoài ra, còn bao gồm cán bộ cấp xã trở lên đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động, chế độ bệnh binh và người lao động làm việc tại các Hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp huyện.

Bộ Tư pháp được giao nhiệm vụ rà soát, tổng hợp và lấy ý kiến các bộ, ngành để đề xuất phương án hoàn thiện pháp luật về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền khi tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đây là một bước quan trọng nhằm đảm bảo tính pháp lý và hiệu quả của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đáng chú ý, Bộ Chính trị yêu cầu các bộ, ban, ngành và địa phương chỉ đạo xử lý giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với các đối tượng cán bộ, công chức chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy trước ngày 31.8.2025. Sau thời điểm này, việc giải quyết chế độ, chính sách sẽ kết thúc. Điều này cho thấy sự quyết tâm của Bộ Chính trị trong việc giải quyết triệt để các vấn đề phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy.

Tổng thể, các yêu cầu của Bộ Chính trị nhằm đảm bảo sự ổn định và phát triển của hệ thống chính quyền địa phương trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Việc giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức bị tác động bởi sắp xếp tổ chức bộ máy là một phần quan trọng của quá trình này.

Từ ngày 1/7, các Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình cấp huyện tại Quảng Ninh đã được điều chuyển về 2 ban quản lý dự án cấp tỉnh, đánh dấu sự chuyển đổi lớn trong mô hình quản lý dự án đầu tư xây dựng tại địa phương. Việc này nhằm thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và đẩy nhanh tiến độ các dự án.

Sau khi rà soát và tiếp nhận, các dự án đang được đẩy nhanh tiến độ thi công, đảm bảo tỷ lệ giải ngân theo chỉ đạo của tỉnh. Một trong những dự án tiêu biểu là dự án Trường THCS và THPT Tiên Yên, với tổng nguồn vốn đầu tư gần 159 tỷ đồng. Dự án này đã được chuyển giao về Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực II làm chủ đầu tư vào giữa tháng 5. Hiện tại, dự án đang triển khai theo đúng trình tự, kế hoạch đặt ra, với 2 khối nhà chính 4 tầng và 5 tầng đã hoàn thành đào móng.

Ngoài ra, dự án tuyến đường kết nối từ QL4B đến QL18, với tổng mức đầu tư gần 500 tỷ đồng, cũng đang được triển khai gấp rút. Dự án đã thi công hoàn thành trên 50% khối lượng công việc, trong đó các hạng mục chính là cầu và nền đường đều đảm bảo tiến độ đặt ra.

Không chỉ tập trung vào tiến độ thi công, công tác thanh toán khối lượng giải ngân nguồn vốn đầu tư công cũng được các chủ đầu tư tập trung triển khai. Ông Phạm Thành Hưng, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án khu vực I tỉnh Quảng Ninh, cho biết: Hiện Ban đang làm chủ đầu tư 360 dự án với tổng nguồn vốn đầu tư trên 3.687 tỷ đồng. Đơn vị đang tập trung rà soát khó khăn của từng dự án, phấn đấu đến hết tháng 7 này sẽ hoàn thành giải ngân được gần 1.700 tỷ đồng, đạt gần 46% nguồn vốn được giao.

Kết thúc 6 tháng đầu năm 2025, công tác giải ngân nguồn vốn đầu tư công toàn tỉnh đạt 4.245 tỷ đồng, bằng 32,4% kế hoạch vốn, cao hơn so với cùng kỳ (21,5%). Điều này cho thấy nỗ lực của địa phương trong việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân nguồn vốn đầu tư công, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Quảng Ninh.

Thông tin thêm về các dự án tại Quảng Ninh có thể được tìm thấy trên các trang web chính thức của tỉnh.

Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp hiệu quả đòi hỏi sự thay đổi về tư duy và nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ. Trước đây, cán bộ cấp cơ sở thường đóng vai trò “người thi hành luật”, tập trung vào kiểm soát, giải quyết giấy tờ và quản lý nhân khẩu. Tuy nhiên, trong mô hình “chính quyền hành động”, đội ngũ cán bộ phải chuyển đổi từ tư duy hành chính sang tư duy phục vụ, từ “làm đúng quy trình” sang “làm đến nơi đến chốn”, giải quyết thấu đáo và làm cho dân tin, đồng thuận, ủng hộ.

Sau khi thực hiện phân cấp, phân quyền, số lượng giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính ở cấp xã tăng lên đột biến. Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Sa Huỳnh, việc hướng dẫn và xử lý hồ sơ diễn ra khá thông suốt, được Nhân dân đồng tình, đánh giá cao. Ông Nguyễn Văn Huấn, cư dân phường Sa Huỳnh, tỉnh Quảng Ngãi, cho biết: “So với trước thì việc giải quyết hồ sơ nay nhanh, gọn hơn. Thuận tiện hơn so với trước phải lên thị xã làm. Cán bộ ở đây rất nhạy bén”. Quảng Ngãi đã và đang đẩy mạnh việc áp dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính.

Mô hình mới đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức phải tập trung cao độ để thực hiện tốt. Ông Nguyễn Viết Thanh, Chủ tịch UBND phường Sa Huỳnh, tỉnh Quảng Ngãi, cho biết: “Trung tâm Phục vụ hành chính công của phường cơ bản đáp ứng cung cấp dịch vụ công cho nhân dân. Tập trung ứng dụng công nghệ thông tin xử lý hồ sơ trực tuyến cho người dân. Kiến nghị cấp thẩm quyền mở rộng đầu tư cơ sở vật chất phục vụ tốt hơn cho người dân”. Để đạt được hiệu quả cao hơn, cần có sự đầu tư và hỗ trợ từ các cấp chính quyền.

Mục tiêu lâu dài là hình thành thế hệ công dân số, thông qua công tác đào tạo và tập huấn cho cả cán bộ, công chức và người dân. Ông Trần Ngọc Sang, Chủ tịch UBND phường Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi, cho biết: “Phường Đức Phổ trước hết là bố trí cán bộ đảm bảo phù hợp năng lực chuyên môn. Thứ hai là tổ chức tập huấn nâng cao trình độ, năng lực. Thứ ba là sắp xếp, hướng dẫn các quy trình xử lý để cán bộ triển khai nhiệm vụ rõ ràng, rành mạch, công tâm phục vụ người dân”. Việc nâng cao năng lực của cán bộ và công chức là yếu tố then chốt để thực hiện thành công mô hình này.

Dù còn nhiều việc cần làm, từ rà soát, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của từng cấp, sắp xếp, kiện toàn đội ngũ cán bộ đến ứng dụng công nghệ và hỗ trợ chuyển đổi số, nhưng với những ưu điểm nổi bật, mô hình mới đang từng bước hướng tới nền hành chính phục vụ, gần dân hơn, hiệu quả hơn. Ông Vũ Minh Tâm, Bí thư Đảng ủy phường Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi, cho rằng: “Qua phương thức lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền, anh em dần hiểu được và nắm được tinh thần phục vụ. Phải nói đến nay bước đầu đã khắc phục những khó khăn, trong đó các phòng ban chuyên môn đã chú trọng nâng cao chất lượng. Đặc biệt là tinh thần phục vụ của Trung tâm, qua đó đánh giá hài lòng của người dân, xem trung tâm là niềm tin và điểm tựa cho nhân dân”. Chính quyền địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện mô hình này.

“Làm hết việc chứ không làm hết giờ” đã và đang thực hiện một cách thực chất nhất sau khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Những chuyển động tích cực ban đầu cho thấy, thành công không thể chỉ đến từ văn bản hay nghị quyết, mà phải đến từ sự đồng thuận trong dân, quyết liệt trong lãnh đạo và tận tâm trong thực thi nhiệm vụ. Việc thực hiện thành công mô hình chính quyền địa phương hai cấp sẽ góp phần xây dựng một nền hành chính phục vụ, hiện đại và hiệu quả.

Trong bối cảnh Chính phủ đang khẩn trương hoàn thiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và xây dựng các nghị định liên quan, Bộ Nội vụ đã ban hành công văn 3308 để hướng dẫn việc sắp xếp, bố trí lãnh đạo, quản lý UBND cấp xã mới.

Yêu cầu mới trong việc sắp xếp cán bộ lãnh đạo

Công văn nêu rõ, với việc chuyển giao 1.065 nhiệm vụ và thẩm quyền từ cấp huyện sang cấp xã, yêu cầu đối với cán bộ lãnh đạo cấp xã mới là rất cao.

Để đáp ứng yêu cầu này, Bộ Nội vụ đề nghị các địa phương quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức giữ các chức danh lãnh đạo, quản lý tại UBND và cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp xã mới.

Cụ thể, Bộ Nội vụ yêu cầu các địa phương phải bảo đảm rằng cán bộ được lựa chọn đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo các hướng dẫn của Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo của Chính phủ và quy định cụ thể của địa phương.

Ưu tiên hàng đầu là bố trí, lựa chọn cán bộ có năng lực lãnh đạo, kinh nghiệm quản lý nhà nước, có tư duy đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì sự nghiệp chung.

Khối lượng công việc và yêu cầu nhiệm vụ của cấp xã mới là rất lớn, đặc biệt là khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.

Do đó, Bộ Nội vụ đề nghị các địa phương kịp thời rà soát phương án nhân sự của cấp xã mới đã xây dựng và điều động, tăng cường cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý có năng lực, kinh nghiệm từ cấp tỉnh xuống cấp xã nếu cần thiết.