Công nghệ sinh học đang nổi lên như một lĩnh vực đầy hứa hẹn, mang lại cơ hội cho Việt Nam phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh trên trường quốc tế. Với việc tận dụng tối đa nguồn lực sẵn có và chiến lược đầu tư thông minh, Việt Nam hoàn toàn có khả năng khẳng định vị thế và vươn lên tầm thế giới trong lĩnh vực công nghệ sinh học.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng này, việc triển khai công nghệ sinh học vào thực tiễn đòi hỏi một lộ trình cụ thể và bài bản. Quá trình này bao gồm các bước quan trọng như khảo sát thị trường, nhập khẩu công nghệ, đào tạo chuyên môn, và đặc biệt là nội địa hóa sản phẩm. Sự hỗ trợ về cơ chế và đầu tư sẽ đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sự phát triển của công nghệ sinh học.

Một ví dụ cụ thể về tiềm năng của công nghệ sinh học là thị trường ứng dụng exosome trong ngành làm đẹp, dự kiến có thể đạt giá trị lên đến 8,5 tỷ USD tại Việt Nam vào năm 2030. Điều này không chỉ mở ra những cơ hội kinh doanh mới mà còn góp phần vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người lao động.

Ứng dụng công nghệ sinh học trong chế biến và sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao đã trở nên phổ biến. Công nghệ này không chỉ giúp nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của các nguồn nguyên liệu sẵn có và rẻ tiền trong nước mà còn mở ra nhiều cơ hội để tạo ra các sản phẩm thiết thực, phù hợp với nhu cầu của cuộc sống.

Để thúc đẩy sự phát triển của công nghệ sinh học, việc tập trung đầu tư đúng hướng là rất quan trọng. Điều này bao gồm việc khai thác tối đa các tiềm năng, đẩy mạnh triển khai nhiều giải pháp kết nối nhà khoa học, nhóm nghiên cứu với doanh nghiệp. Sự bứt phá của công nghệ sinh học chỉ có thể xảy ra khi có sự đồng hành và hỗ trợ của cả hệ sinh thái, bao gồm chính sách, tài chính, nguồn nhân lực và thị trường.

Tóm lại, công nghệ sinh học đang đứng trước một tương lai đầy hứa hẹn tại Việt Nam. Với sự đầu tư và hỗ trợ đúng đắn, Việt Nam có thể trở thành một điểm sáng trong lĩnh vực này, không chỉ trên bản đồ công nghệ thế giới mà còn trong khu vực. Điều quan trọng là cần có sự phối hợp và đồng hành của tất cả các bên liên quan để biến tiềm năng thành hiện thực.

Các nhà khoa học đang nghiên cứu về ứng dụng của exosome trong y học và các ngành khác.

WHO cũng đã đưa ra các quan điểm và hướng dẫn về công nghệ sinh học nhằm đảm bảo sự phát triển an toàn và có lợi cho xã hội.

UNIDO (Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc) cũng hỗ trợ các nước đang phát triển phát triển công nghệ sinh học công nghiệp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Ngành dược phẩm Trung Quốc đang trải qua một quá trình chuyển đổi đáng kể khi các công ty công nghệ sinh học trong nước ngày càng mở rộng ra thị trường quốc tế. Sự chuyển đổi này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc khẳng định vị thế của Trung Quốc trong hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe toàn cầu.

Một ví dụ tiêu biểu cho sự chuyển đổi này là loại thuốc ung thư phổi sunvozertinib do Dizal Pharma phát triển, có trụ sở tại tỉnh Giang Tô. Loại thuốc này đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chấp thuận và được bổ sung vào hướng dẫn điều trị của Mạng lưới Ung thư toàn diện quốc gia Mỹ. Đây là loại thuốc sáng tạo đầu tiên có nguồn gốc Trung Quốc được chấp thuận tại Mỹ cho ung thư phổi không tế bào nhỏ đột biến gen EGFR exon20ins.

Sự kiện này phản ánh một xu hướng chuyển đổi lớn hơn trong ngành dược phẩm Trung Quốc. Các công ty dược phẩm trong nước không còn hài lòng với việc đổi mới chỉ cho thị trường nội địa mà đang hướng tới mục tiêu toàn cầu. Ông Ma Jianchun, Chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu WTO Trung Quốc, nhận định rằng Trung Quốc đang chuyển từ một cường quốc sản xuất dược phẩm sang một nhà lãnh đạo đổi mới toàn cầu.

Một chỉ số quan trọng cho sự thay đổi này là việc áp dụng ngày càng tăng các thử nghiệm lâm sàng đa khu vực quốc tế (MRCT). Những thử nghiệm này giúp đáp ứng các yêu cầu quy định trên dân số đa dạng ở cả châu Á và phương Tây. Theo Pharnexcloud, các công ty Trung Quốc đã tiến hành 336 thử nghiệm MRCT vào năm 2024 và dự kiến sẽ vượt 400 vào cuối năm 2025.

Ông Zhang Xiaolin, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Dizal Pharma, chia sẻ rằng việc bắt đầu sớm các thử nghiệm quốc tế là cần thiết, đặc biệt là khi mục tiêu của công ty không chỉ giới hạn ở thị trường nội địa.

Bên cạnh tham vọng toàn cầu, các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc đang tăng cường ký kết các thỏa thuận cấp phép với các đối tác quốc tế để đẩy nhanh việc tiếp cận thị trường toàn cầu. Theo dữ liệu của Soochow Securities, trong năm 2024, các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc đã ký 94 thỏa thuận cấp phép trị giá 51,9 tỷ USD. Chỉ trong quý 1/2025, đã có 33 thỏa thuận như vậy được hoàn thành, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước.