Quá tải tại các bệnh viện tuyến trên đang trở thành một vấn đề cấp bách trong hệ thống y tế của Việt Nam hiện nay. Một phần nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ văn hóa của người dân, khi họ thường có xu hướng tìm đến các bệnh viện tuyến trung ương để thực hiện các xét nghiệm và thăm khám. Điều này dẫn đến tình trạng ‘quá tải giả’, gây ra áp lực không cần thiết lên hệ thống y tế.

Trong bối cảnh hệ thống y tế đang đối mặt với nhiều thách thức, trí tuệ nhân tạo (AI) đang nổi lên như một giải pháp tiềm năng để hỗ trợ và cải thiện quá trình thăm khám và chữa trị cho bệnh nhân. Các chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành khẳng định rằng AI không nhằm mục đích thay thế con người, mà là một công cụ đắc lực giúp bác sĩ tối ưu hóa quy trình làm việc.

AI có khả năng giúp các bác sĩ tổng hợp, phân tích dữ liệu và đưa ra những chẩn đoán, phác đồ điều trị chính xác hơn. Điều này hướng tới mục tiêu cá thể hóa trong điều trị, giúp bác sĩ có thể đưa ra giải pháp phù hợp với từng bệnh nhân. Sức khỏe của một cá nhân không chỉ phụ thuộc vào yếu tố di truyền, mà còn chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác như tinh thần, môi trường sống, chế độ ăn uống, căng thẳng, tình trạng bệnh… AI có thể phân tích dữ liệu lớn để giúp bác sĩ đưa ra giải pháp tối ưu.

Để giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên, các chuyên gia đề xuất tận dụng sức mạnh của công nghệ và AI nhằm nâng cao năng lực của tuyến dưới. AI có thể giúp các bác sĩ mới ra trường hoặc ở tuyến cơ sở cung cấp dịch vụ y tế chất lượng tốt hơn cho bệnh nhân.

Một tầm nhìn dài hạn và bền vững hơn là sử dụng AI để ‘chữa phần gốc’, tức là giúp người dân khỏe mạnh hơn và giảm nhu cầu đến bệnh viện. AI có thể đóng vai trò then chốt trong việc theo dõi sức khỏe cá nhân, cung cấp các biện pháp chăm sóc phòng ngừa, đưa ra lời nhắc nhở và giúp người dân chủ động bảo vệ sức khỏe của mình.

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI vào y tế tại Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn khởi đầu. Thách thức lớn nhất hiện nay là nền tảng công nghệ còn yếu, đặc biệt là trong việc triển khai bệnh án điện tử và liên thông dữ liệu giữa các cơ sở y tế.

Để thành công, quá trình này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, các nhà khoa học, bệnh viện và doanh nghiệp. Đồng thời, cần có thời gian để thay đổi nhận thức của người dân, khuyến khích họ chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe và tin tưởng hơn vào hệ thống y tế cơ sở.

Diễn đàn Y tế Việt Nam (Vietnam Health Summit) 2025 với chủ đề ‘Dữ liệu lớn và Trí tuệ nhân tạo trong Chẩn đoán và Điều trị y khoa’ sẽ diễn ra tại Hà Nội trong hai ngày 21 và 22 tháng 7 năm 2025. Sự kiện này đánh dấu lần đầu tiên diễn đàn được tổ chức với quy mô quốc tế, quy tụ hơn 30 diễn giả chuyên môn và khoảng 300 khách mời từ hơn 10 quốc gia trên thế giới. Thông tin chi tiết về sự kiện có thể được tìm thấy trên trang web của Diễn đàn Y tế Việt Nam.

Những nỗ lực không ngừng nghỉ của Bệnh viện Đa khoa Thái Bình trong việc triển khai chuyển đổi số và phát triển kỹ thuật cao, chuyên sâu đã giúp đơn vị này nâng cao chất lượng khám, điều trị bệnh và rút ngắn khoảng cách với các bệnh viện tuyến trên. Một trong những bước tiến đáng kể của bệnh viện là việc triển khai bệnh án điện tử từ ngày 1/7/2025, đưa bệnh viện trở thành một trong những đơn vị y tế tiên phong trên địa bàn tỉnh Thái Bình ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động khám, chữa bệnh.

Trung tâm Tim mạch của bệnh viện đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể, thực hiện thành công nhiều ca phẫu thuật khó, bao gồm cấy máy tạo nhịp tim, bít dù thông liên nhĩ liên thất ống động mạch và các thủ thuật về mạch vành. Trong thời gian tới, trung tâm dự kiến sẽ tiếp tục triển khai thêm kỹ thuật khoan mảng xơ vữa động mạch vành và đặt stent graft động mạch chủ. Đây là những kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi trình độ chuyên môn cao và thường được thực hiện tại các bệnh viện lớn ở tuyến trên.

Bệnh viện Đa khoa Thái Bình hiện đã được xếp cấp chuyên sâu về chuyên môn kỹ thuật và triển khai được nhiều kỹ thuật cao, chuyên sâu như xạ trị điều biến liều cho bệnh nhân ung thư, phẫu thuật cố định cột sống bằng vít qua cuống, cắt ung thư vùng hàm mặt có nạo vét hạch và phẫu thuật tim hở. Việc triển khai các kỹ thuật mới, chuyên sâu giúp bệnh nhân được thụ hưởng dịch vụ cao ngay tại tỉnh, giảm bớt thời gian và chi phí điều trị.

Hướng tới mục tiêu trở thành bệnh viện thông minh, bệnh viện đang tiếp tục đầu tư hạ tầng công nghệ, đào tạo nhân lực và chuẩn bị các điều kiện cần thiết. Bệnh viện đặt ra 10 mục tiêu chiến lược cho năm 2025, bao gồm hoàn thiện mô hình bệnh viện chuyên sâu, hiện đại, thông minh và duy trì mức xếp cấp chuyên sâu về chuyên môn kỹ thuật.

Chuyển đổi số và phát triển kỹ thuật cao, chuyên sâu đã mở ra cơ hội và là động lực để Bệnh viện Đa khoa Thái Bình nói riêng và các đơn vị y tế trên địa bàn tỉnh nói chung có thêm sự bứt phá trên lĩnh vực y tế. Với sự quyết tâm đổi mới, sáng tạo và nguồn nội lực mạnh mẽ, Bệnh viện Đa khoa Thái Bình sẽ vươn lên mạnh mẽ và khẳng định vị thế trong chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân.

Hiện nay, xu hướng già hóa dân số đang trở thành một trong những đặc điểm nổi bật nhất của nhân khẩu học toàn cầu. Với tốc độ già hóa nhanh chóng, thế giới đang đối mặt với một cơ hội kinh tế mới đầy tiềm năng. Người cao tuổi không chỉ là động lực tiêu dùng mà còn là lực lượng lao động tiềm năng đang được các doanh nghiệp và chính phủ chú ý.

Theo số liệu của Liên Hợp Quốc, dự kiến đến năm 2030, cứ 6 người trên hành tinh sẽ có 1 người trên 60 tuổi. Và đến năm 2050, số người trên 60 tuổi sẽ đạt gần 2,1 tỷ, tăng gấp đôi so với năm 2020. Trước đây, già hóa dân số thường được xem là một gánh nặng kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, gần đây, xu hướng này đã thay đổi khi nền kinh tế tóc bạc (silver economy) đang trở thành động lực tăng trưởng mới.

Tại Mỹ và châu Âu, thị trường người tiêu dùng trên 60 tuổi chiếm hơn 50% tổng chi tiêu. Nhóm tuổi 55-75 tại Mỹ hiện nắm giữ gần 70% tổng tài sản hộ gia đình và đóng góp 45% doanh thu ngành bán lẻ. Người cao tuổi đang trở thành khách hàng trung thành của các thương hiệu chăm sóc sức khỏe, dinh dưỡng, du lịch và dịch vụ cá nhân hóa. Không chỉ vậy, người cao tuổi ngày càng thành thạo công nghệ. Báo cáo của AARP (Hiệp hội người cao tuổi Mỹ) cho thấy 73% người trên 60 tại Mỹ sở hữu điện thoại thông minh, hơn 60% sử dụng mạng xã hội hàng ngày. Điều này mở ra cánh cửa cho các nền tảng công nghệ phục vụ người cao tuổi.

Trung Quốc cũng đang chứng kiến một cuộc chuyển dịch tương tự. Với hơn 280 triệu người trên 60 tuổi, chiếm gần 20% dân số, Trung Quốc đặt mục tiêu xây dựng nền kinh tế tuổi già trị giá hơn 30 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 4,2 nghìn tỷ USD) vào năm 2035. Nhiều nước đã thay đổi cách nhìn về lực lượng lao động cao tuổi. Thay vì coi người trên 60 là nghỉ hưu, ngày càng nhiều chính phủ khuyến khích làm việc linh hoạt. Ở Đức, 20% người trên 65 vẫn còn làm việc. Tại Hàn Quốc, hơn 34% nhóm 65-70 tuổi tiếp tục lao động.

Doanh nghiệp cũng đang thiết kế lại môi trường làm việc để thu hút người cao tuổi. Các tập đoàn như BMW tại Đức, Aeon tại Nhật hay Starbucks tại Mỹ đều triển khai chương trình tuyển dụng lao động lớn tuổi. Tại Việt Nam, dân số già hóa cũng đang trở thành một thách thức và cơ hội. Đến năm 2036, nước ta sẽ chính thức bước vào giai đoạn dân số già với hơn 20% dân số trên 60 tuổi. Các chuyên gia cho rằng Việt Nam cần chủ động đón đầu nền kinh tế tóc bạc.

Nhiều cơ hội đang mở ra cho thị trường bảo hiểm nhân thọ, dịch vụ chăm sóc tại nhà, công nghệ y tế, sản phẩm chức năng, du lịch cho người cao tuổi… Tuy nhiên, các doanh nghiệp bất động sản, công nghệ và y tế trong nước vẫn chưa hình thành chiến lược dài hạn để phục vụ nhóm khách hàng cao tuổi. Ngoài ra, thị trường lao động cho người trên 60 vẫn bị bỏ ngỏ. Nếu được đào tạo lại và hỗ trợ kỹ thuật, người cao tuổi hoàn toàn có thể làm việc trong các lĩnh vực như giảng dạy, cố vấn, dịch vụ cộng đồng…

Đầu tư vào các ngành phục vụ người cao tuổi tạo ra việc làm, tăng trưởng và thu nhập cho doanh nghiệp, giảm gánh nặng cho hệ thống y tế và an sinh. Điều quan trọng là Việt Nam cần hành động sớm để xây dựng một hệ sinh thái dịch vụ và sản phẩm cho người cao tuổi.