Vấn nạn hàng giả, hàng nhái đang trở thành một thách thức lớn đối với nền kinh tế và người tiêu dùng trên toàn quốc. Tình trạng này không chỉ gây ra những hệ lụy cho nền kinh tế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng, cũng như làm suy giảm sức cạnh tranh của các doanh nghiệp làm ăn chân chính. Đặc biệt, việc lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc có xu hướng gia tăng, đặt ra những thách thức mới cho các cơ quan chức năng trong việc kiểm soát và ngăn chặn.

Trước thực trạng trên, để ngăn chặn và đẩy lùi vấn nạn hàng giả, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của lực lượng chức năng, sự vào cuộc mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp cũng là giải pháp hữu hiệu để làm lành mạnh thị trường, ngăn ngừa từ gốc những vi phạm. Hàng giả, hàng nhái ngày càng được làm tinh vi, với các sản phẩm đưa ra thị trường ‘nhái’ y hệt từ tem nhãn đến mã QR… và được bán với giá thấp hơn, khiến người tiêu dùng không phân biệt được.

Nhiều doanh nghiệp đã gặp phải vấn đề về hàng giả, hàng kém chất lượng, và đã phải phối hợp với các lực lượng chức năng để xử lý. Công ty cổ phần Ngôi sao châu Âu (Eurostars JSC) là một trong những đơn vị gặp nhiều vấn đề về hàng giả, hàng kém chất lượng. Ông Trần Việt Hải, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Ngôi sao châu Âu cho biết, doanh nghiệp của mình đã gặp phải các đối tượng làm giả giấy tờ nguồn gốc nước ngoài để đưa ra thị trường hàng trăm nghìn sản phẩm giả.

Trong khi đó, Công ty cổ phần Dược phẩm Thái Minh cũng đã có nhiều kinh nghiệm trong việc chống hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ. Ông Hàn Ngọc Anh, Giám đốc Điều hành Công ty cổ phần Dược phẩm Thái Minh cho biết, công ty đã triển khai chương trình đổi vỏ lấy quà để hỗ trợ khách hàng dùng lâu dài, và đã cài mã định danh cho sản phẩm để giúp khách hàng kiểm tra sản phẩm.

Báo cáo của Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo389 Quốc gia cho thấy, tình trạng hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, ngày càng được sản xuất quy mô lớn, có dấu hiệu tăng dần, các hành vi gian lận thương mại ngày một tinh vi, phức tạp, khó kiểm soát. Trong 6 tháng đầu năm 2025, các đơn vị chức năng và các địa phương đã bắt giữ, xử lý 50.736 vụ việc vi phạm; thu nộp ngân sách hơn 6.532,6 tỷ đồng (tăng 7,68% so với cùng kỳ); khởi tố hình sự 1.875 vụ (tăng 188,46% so với cùng kỳ), 3.235 đối tượng (tăng 69,11% so với cùng kỳ).

Để ngăn chặn, đấu tranh với vấn nạn hàng giả, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho hay, trong thời gian tới, Cục sẽ tiếp tục chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường cả nước đẩy mạnh giám sát thị trường thông qua công nghệ số, kết nối dữ liệu liên thông và hoàn thiện cơ chế pháp lý phù hợp với đặc thù thương mại hiện đại, đặc biệt là thương mại điện tử. Cùng với đó, lực lượng sẽ triển khai các chuyên đề kiểm tra hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ sẽ tiếp tục được triển khai, song song với hoạt động tuyên truyền, ký cam kết với tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng số để nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật.

Lãnh đạo thành phố Hà Nội đã yêu cầu các sở, ngành thành viên Ban Chỉ đạo389 Thành phố, ủy ban nhân dân các xã, phường cương quyết xử lý triệt để đối với các vấn đề liên quan đến sức khoẻ và an toàn của người dân như: thực phẩm bẩn, dược phẩm, mỹ phẩm… Lãnh đạo thành phố cũng lưu ý các lực lượng tập trung tăng cường kiểm tra đột xuất các địa bàn, lĩnh vực, mặt hàng trọng điểm, nhất là kinh doanh trên thương mại điện tử, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật để nâng cao ý thức, trách nhiệm, ý thức của người dân và doanh nghiệp ‘nói không’ với hàng giả; hỗ trợ người dân và doanh nghiệp xây dựng thương hiệu, đăng ký sở hữu trí tuệ, sản xuất, kinh doanh đúng chất lượng, công bố đối với sản phẩm theo quy định.

Các Doanh Nghiệp Lớn Lên Tiếng Về Tình Trạng Bị Lợi Dụng và Giả Mạo Thương Hiệu

Tổng Công ty May10 – CTCP, một trong những thương hiệu thời trang trong nước uy tín, gần đây đã lên tiếng về tình trạng bị lợi dụng và giả mạo thương hiệu. Phó Tổng Giám đốc Hoàng Thế Nhu cho biết, từ đầu năm 2022 đến nay, doanh nghiệp đã phát hiện nhiều trường hợp các tổ chức, cá nhân lập công ty, cửa hàng có tên gần giống như ‘May Mười’, ‘May10 Hà Nội’, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Những đối tượng này chào hàng các đơn đồng phục, may mặc giá rẻ, hàng xả kho, hàng xuất dư… kém chất lượng, khiến người tiêu dùng lầm tưởng là đang làm việc với thương hiệu thời trang May10. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp mà còn gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

Không chỉ May10, nhiều doanh nghiệp khác cũng gặp phải tình trạng tương tự. PGS, TS Nguyễn Thị Chính, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam, cũng chia sẻ về vấn đề hàng giả, hàng nhái trong lĩnh vực thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, và thuốc. Bà cho rằng, tình trạng này đang là một thách thức lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng và uy tín của cả một ngành công nghiệp.

Để giải quyết vấn đề này, các cơ quan chức năng đã tăng cường công tác kiểm tra và xử lý vi phạm. Ông Dương Mạnh Hùng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, đã báo cáo về tình hình kiểm tra và xử lý vi phạm trong sáu tháng đầu năm. Chi cục đã kiểm tra, xử lý 2.068 vụ việc về buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng; chuyển cơ quan điều tra 37 vụ việc. Tổng số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là 53,3 tỷ đồng; trị giá hàng hóa buộc tiêu hủy, áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là 41,2 tỷ đồng.

Các chuyên gia cho rằng, nguyên nhân lớn nhất khiến hàng giả, hàng nhái vẫn tồn tại và len lỏi trên môi trường số hiện nay xuất phát từ hai yếu tố, đó là nhu cầu thị trường và lỗ hổng nhận thức của người tiêu dùng. Một bộ phận người tiêu dùng vẫn bị hấp dẫn bởi giá rẻ, thiếu thông tin để phân biệt sản phẩm chính hãng.

Để bảo vệ thương hiệu Việt trên thị trường, ông Lại Hoàng Dương, Giám đốc Công ty CP Truyền thông Máy tính Thánh Gióng, cho rằng cần đẩy mạnh các chiến dịch quảng bá hình ảnh, giá trị hàng Việt; phối hợp tham gia các hội chợ, gian hàng trực tuyến, nơi người tiêu dùng được trực tiếp so sánh, kiểm tra chất lượng hàng Việt. Đại diện Tổng công ty May10 – CTCP cũng kiến nghị, để có một thị trường lành mạnh, cạnh tranh bình đẳng, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác quản lý, giám sát các hoạt động kinh doanh trên không gian mạng, đặc biệt là các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok và Zalo.

PGS, TS Nguyễn Thị Chính nhìn nhận, khi mua phải hàng giả, người tiêu dùng sẽ mất lòng tin vào các sản phẩm nói chung. Do đó, cần xây dựng và bắt buộc áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm để người tiêu dùng có thể dễ dàng kiểm tra thông tin về nguồn gốc, quy trình sản xuất của sản phẩm.

Các lực lượng chức năng tại TP. Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa đang tích cực triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ để kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm trong hoạt động sản xuất và kinh doanh hàng hóa. Tình trạng hàng giả, hàng nhái đang ngày càng trở nên tinh vi hơn, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng.

Tại TP. Đà Nẵng, ông Phạm Ngọc Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) cho biết, trên địa bàn thành phố đã xuất hiện tình trạng các điểm bán hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của các thương hiệu nổi tiếng, nhắm vào du khách quốc tế. Các đối tượng sử dụng thủ đoạn ‘dẫn tour trá hình’ để qua mặt lực lượng chức năng. Điều này không chỉ gây thất thu cho ngân sách nhà nước mà còn ảnh hưởng đến uy tín của địa phương.

Trong một tháng qua, lực lượng QLTT TP. Đà Nẵng đã kiểm tra 96 vụ, xử lý 59 vụ vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, thu nộp ngân sách hơn 710 triệu đồng. Lũy kế từ tháng 12/2024 đến tháng 7/2025, kiểm tra 485 vụ, xử lý 301 vụ vi phạm với tổng số tiền xử phạt và giá trị hàng tịch thu lên đến hơn 3,2 tỷ đồng. Những con số này cho thấy sự quyết liệt của lực lượng QLTT TP. Đà Nẵng trong việc đấu tranh chống hàng giả, hàng nhái.

Tại Khánh Hòa, từ đầu năm 2024 đến giữa năm 2025, các cơ quan chức năng của tỉnh đã tiến hành kiểm tra 108 cơ sở kinh doanh dược phẩm; phát hiện, xử phạt vi phạm hành chính 23 cơ sở với tổng số tiền 122,75 triệu đồng. Cơ quan chức năng của tỉnh cũng đã tiến hành kiểm tra 450 cơ sở kinh doanh thực phẩm, phát hiện và xử phạt 94 vụ vi phạm với số tiền hơn 702 triệu đồng đối với các hành vi vi phạm liên quan đến buôn bán, lưu thông trên thị trường sản phẩm thực phẩm không phù hợp với tiêu chuẩn đã công bố.

Trước các thủ đoạn ngày càng tinh vi của đối tượng buôn lậu, kinh doanh hàng giả, lực lượng QLTT TP. Đà Nẵng xác định cần có bước chuyển mình mạnh mẽ về công nghệ. ‘Chúng tôi đang xây dựng ứng dụng AI để phân biệt hàng thật – hàng giả. Việc ứng dụng công nghệ số sẽ giúp phát hiện, xử lý nhanh chóng và hiệu quả hơn các hành vi vi phạm’, ông Sơn thông tin. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng lực quản lý và xử lý vi phạm.

Song song với kiểm tra, xử phạt, các địa phương cũng chú trọng đến công tác tuyên truyền và nâng cao nhận thức. Tại Đà Nẵng, lực lượng QLTT phát hành tờ rơi khuyến cáo, vận động các cơ sở kinh doanh ký cam kết, tổ chức gian hàng phân biệt hàng thật – giả tại hội chợ. Qua đó, giúp người dân và du khách hiểu rõ hơn về tác hại của hàng giả, hàng nhái và có thể phân biệt được hàng thật và hàng giả.

Về phía tỉnh Khánh Hòa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Long Biên cho biết thời gian qua, địa phương đã chủ động xây dựng các chương trình, kế hoạch trọng tâm về công tác phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả; tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong lĩnh vực này. Những nỗ lực này nhằm bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và tạo môi trường kinh doanh lành mạnh cho các doanh nghiệp.

Có thể thấy, trong cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái, các địa phương không chỉ tập trung vào xử phạt mà còn chú trọng đến công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân. Từ đó, tạo sự đồng thuận và tham gia tích cực của người dân trong việc phòng, chống hàng giả, hàng nhái.

Để nâng cao hiệu quả trong công tác này, các địa phương cần tiếp tục tăng cường hợp tác, chia sẻ thông tin và kinh nghiệm trong việc quản lý và xử lý vi phạm. Đặc biệt, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng để tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Các sản phẩm mỹ phẩm giả đang tràn lan trên các thị trường trực tuyến phổ biến, đặt ra rủi ro sức khỏe nghiêm trọng cho người tiêu dùng. Theo một nghiên cứu mới của công ty quyền lợi người tiêu dùng Which?, hơn hai phần ba (67%) sản phẩm mua từ các thị trường trực tuyến như Amazon, eBay, TikTok Shop và Vinted có khả năng là hàng giả.

Các nhà nghiên cứu đã mua các nhãn hiệu phổ biến như Charlotte Tilbury, La Roche-Posay, Maybelline, The Ordinary và Mac, sau đó thực hiện kiểm tra trực quan đối với bao bì và nội dung của sản phẩm. Kết quả cho thấy 23 trong số 34 sản phẩm được lấy mẫu có khả năng là hàng giả.

Sáu sản phẩm mua từ thị trường thứ-hand Vinted có khả năng là hàng giả, trong khi năm sản phẩm bán trên TikTok Shop là hàng giả. eBay có tỷ lệ bán hàng giả thấp hơn một chút, với tám trong số 11 sản phẩm được thử nghiệm có khả năng là hàng giả, trong khi Amazon có bốn trong số 11 sản phẩm được thử nghiệm.

Báo cáo chỉ ra các rủi ro sức khỏe có thể xảy ra liên quan đến việc vô tình sử dụng mỹ phẩm giả, vì chúng có thể không trải qua cùng mức độ kiểm tra và có thể không phải chịu các yêu cầu pháp lý tương tự về an toàn và truy xuất nguồn gốc. Các sản phẩm làm đẹp giả có thể chứa các hóa chất độc hại có thể gây ung thư như asen, chì và thủy ngân, và trong một số trường hợp, chúng đã được tìm thấy có chứa phân hoặc nước tiểu động vật làm chất ổn định.

Các nhà nghiên cứu cho rằng các sản phẩm giả rất khó phát hiện và chỉ trở nên rõ ràng khi so sánh song song với sản phẩm thật. Một sản phẩm cụ thể được thử nghiệm là Charlotte Tilbury Airbrush Flawless Setting Spray, có giá bán chính thức là 32 bảng Anh nhưng một phiên bản giả được bán trên Amazon với giá 37,90 bảng Anh.

Chỉ một “mùi hoa nồng” cho phép các nhà nghiên cứu phân biệt sản phẩm giả với sản phẩm thật, mà về mọi mặt khác đều giống hệt nhau. Một sản phẩm khác, Mac Macximal silky matte lipstick màu Ruby Woo, có giá bán chính thức khoảng 25 bảng Anh, được tìm thấy trên Vinted với giá 15 bảng Anh.

Cuộc điều tra của Which? nhận thấy mặc dù son môi đến trong bao bì tương tự, nhưng logo của thương hiệu bị lem nhem và dường như không giống thiết kế ban đầu. Một số sản phẩm, tuy nhiên, có sự khác biệt rõ ràng hơn so với thương hiệu thật, với nhiều lỗi chính tả hoặc khác biệt về phong cách trên nhãn, cũng như sự thay đổi rõ ràng trong nội dung.

Một ví dụ được trích dẫn là phiên bản Vinted giá 12 bảng Anh của La Roche-Posay Effaclar Serum, có giá bán chính thức là 40 bảng Anh. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nội dung có mùi “nghi ngờ” như dầu gội.

Bên cạnh đó, văn bản trên bên ống được hoàn toàn khác so với phiên bản mua thông qua nhà bán lẻ chính thức. Báo cáo cảnh báo người mua hàng nên cảnh giác khi mua các sản phẩm này trên các trang web của bên thứ ba và kêu gọi chính phủ “khẩn cấp” cải cách bảo vệ người tiêu dùng.