Thị trường carbon đang nổi lên như một cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc giảm phát thải khí nhà kính và đạt được lợi ích đa bên. Tuy nhiên, con đường đến với thị trường carbon vẫn còn nhiều thách thức và cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Tại xã Cao Quảng, tỉnh Quảng Bình, các hộ dân đang tích cực bảo vệ và phục hồi rừng, gắn liền với hệ sinh thái bền vững. Ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, hàng vạn nông hộ đang triển khai thí điểm các mô hình trồng lúa phát thải thấp. Những thực hành đơn giản như xử lý rơm rạ sau thu hoạch để tái sử dụng hoặc làm phân bón, luân canh lúa – tôm, lúa – hoa màu hay bón lót phân lân trước khi gieo hạt giúp ruộng lúa đạt chất lượng cao, ít sâu bệnh, lại hạn chế tác động tiêu cực tới môi trường.

Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng, những nông hộ canh tác lúa bền vững tại miền Tây cùng nhiều cá nhân, tổ chức đang triển khai những giải pháp giảm phát thải đều đang trông chờ thị trường carbon được khởi động để nhận về những giá trị tương xứng với công sức, nỗ lực.

Chính phủ đã có kế hoạch vận hành thị trường carbon thí điểm từ năm nay và tiến đến vận hành chính thức vào năm 2029. Thị trường carbon là cơ chế cho phép trao đổi, thương mại hóa chứng nhận giảm phát thải (CERs). Một tín chỉ carbon tương đương với quyền phát thải một tấn khí CO2. Việc giảm phát thải khí nhà kính có thể mang lại lợi ích tài chính cho các tổ chức, cá nhân thực hiện.

Tuy nhiên, để thị trường carbon phát triển, cần hoàn thiện khung khổ pháp lý và kỹ thuật. Hiện nay, đã có 80 quốc gia trên thế giới sử dụng cơ chế định giá carbon, chủ yếu dưới hình thức đánh thuế carbon và thị trường carbon.

Việt Nam có thể bán được 57 triệu tín chỉ carbon mỗi năm, thu về khoảng 300 triệu USD. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần sự chuẩn bị và triển khai đồng bộ các điều kiện cần thiết.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách nông nghiệp và môi trường, cho biết, Quyết định 232 đã định hướng chiến lược tổng thể, mục tiêu cụ thể và các nhóm nhiệm vụ then chốt để vận hành thị trường carbon. Tuy nhiên, khung khổ pháp lý này vẫn chưa hoàn thiện và còn thiếu nhiều yếu tố để thiết lập một thị trường carbon đúng nghĩa.

TS. Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện Tư vấn phát triển, cũng chung niềm mong ngóng với cộng đồng chủ rừng, nông hộ canh tác phát thải thấp về việc thị trường carbon được triển khai.

Ông Phạm Hồng Lượng, Phó cục trưởng Cục Lâm nghiệp và kiểm lâm, thừa nhận, việc tính toán tín chỉ carbon không phải là điều đơn giản và “không thể tự nghĩ ra cách tính mà trên thế giới không ai công nhận”. Lãnh đạo Cục Lâm nghiệp và kiểm lâm kỳ vọng giai đoạn từ nay đến 2029 có thể kịp chuẩn bị các điều kiện cần thiết về thể chế, chính sách và mong muốn có sự đầu tư, hoàn thiện đồng bộ để hoàn thiện các yếu tố về công nghệ, năng lực triển khai và các điều kiện hỗ trợ thị trường tín chỉ carbon.

Việc hình thành thị trường carbon ở Việt Nam là một bước tiến quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu giảm phát thải và bảo vệ môi trường, đồng thời tạo ra cơ hội kinh tế mới cho các tổ chức và cá nhân tham gia vào việc giảm phát thải khí nhà kính.

Trong bối cảnh nhiều địa phương tại Việt Nam đang thực hiện việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, hai xã Sơn Kim1 và Sơn Kim2 ở tỉnh Hà Tĩnh đã chọn giữ nguyên hiện trạng, mang lại nhiều thuận lợi trong công tác chuẩn bị và tổ chức Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ mới.

Cả hai xã Sơn Kim1 và Sơn Kim2 đều có diện tích tự nhiên lớn và dân số đạt chuẩn theo quy định. Quan trọng hơn, chúng có vị trí quan trọng giáp biên giới Việt – Lào, đảm nhiệm vai trò trọng yếu trong công tác quốc phòng – an ninh. Với đặc điểm địa hình rộng lớn và dân cư phân bố rải rác, việc duy trì chính quyền cấp xã như hiện tại giúp bộ máy gần gũi với nhân dân hơn, quản lý có hiệu quả hơn và đảm bảo thuận lợi cho công tác bảo vệ biên giới.

Không thay đổi địa giới hành chính là một lợi thế, giúp hai xã Sơn Kim1 và Sơn Kim2 không chỉ tập trung vào công tác chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ xã mà còn vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp một cách hiệu quả. Đảng bộ của các xã không sáp nhập sẽ tiếp tục hoạt động với số lượng đảng viên tương đối ổn định, nhưng sẽ gánh vác nhiều trọng trách nặng nề hơn trong nhiệm kỳ tới.

Đại hội Đảng bộ của hai xã này sẽ có nhiều thay đổi so với trước đây, với sự điều chỉnh trong nội dung và phương hướng hoạt động để phù hợp với bối cảnh mới. Tại xã Sơn Kim2, nội dung tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2020-2025 đã được tiến hành một cách thuận lợi. Tuy nhiên, địa phương cần thực hiện bổ sung theo hướng phù hợp với tình hình mới trong nhiệm kỳ 2025-2030.

Đồng chí Lê Thành Nhân, Bí thư Đảng ủy xã Sơn Kim2 cho biết, văn kiện Đại hội đã được địa phương xây dựng từ sớm. Các chỉ tiêu và kết quả lãnh đạo phát triển kinh tế – xã hội của nhiệm kỳ 2020-2025 được đánh giá kỹ lưỡng. Xã cũng đã xác định nhiều nội dung quan trọng nhằm tạo nên những đột phá về phát triển kinh tế – xã hội và xây dựng Đảng trong thời gian tới.

Tương tự, xã Sơn Kim1 cũng đã có nhiều thời gian để xây dựng các chiến lược, nhằm phấn đấu xây dựng thành công xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Đồng chí Nguyễn Trường Giang, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Sơn Kim1 cho biết, văn kiện Đại hội là nơi khẳng định quyết tâm chính trị, là ‘kim chỉ nam’ cho chặng đường phát triển tiếp theo của địa phương.

Quá trình xây dựng báo cáo chính trị của Đảng bộ xã Sơn Kim1 được coi trọng và dành nhiều thời gian để lấy ý kiến góp ý sâu rộng từ cán bộ lão thành, các chi bộ và người dân. Dự thảo báo cáo chính trị đã xác định rõ những nhiệm vụ trọng tâm như khai thác hiệu quả tiềm năng đất vườn, đất rừng, mở rộng mô hình quản lý rừng bền vững theo tiêu chuẩn FSC, trồng cây dược liệu dưới tán rừng.

Hai xã Sơn Kim1 và Sơn Kim2 hiện sẵn sàng tổ chức Đại hội Đảng bộ trong những ngày đầu tháng 8 với quyết tâm cao và tinh thần đổi mới. Những sự kiện này không chỉ là tổng kết một nhiệm kỳ mà còn là khởi đầu cho chặng đường mới với những cam kết và kỳ vọng mới của Đảng bộ và nhân dân hai xã.