Nghị định 205/2025/NĐ-CP: Cú Hích Chiến Lược Cho Ngành Công Nghiệp Hỗ Trợ Việt Nam

Từ ngày 1/9/2025, Nghị định 205/2025/NĐ-CP của Chính phủ chính thức có hiệu lực, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ (CNHT) tại Việt Nam. Nghị định này được kỳ vọng sẽ trở thành cú hích chiến lược, giúp ngành CNHT Việt Nam bứt phá và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Chính Sách Mới Mở Đường Cho Doanh Nghiệp Bứt Phá

Nghị định 205/2025/NĐ-CP là văn bản sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 111/2015/NĐ-CP, với hướng mở rộng đối tượng, tăng cường mức ưu đãi và đơn giản hóa thủ tục cho doanh nghiệp CNHT. Theo đó, doanh nghiệp thuộc danh mục ưu tiên sẽ được hỗ trợ tới 70% chi phí nghiên cứu phát triển, đầu tư máy móc thiết bị, thuê chuyên gia tư vấn chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực. Đồng thời, doanh nghiệp cũng sẽ được hỗ trợ chi phí kiểm định, đăng ký sở hữu trí tuệ, mã số mã vạch, xúc tiến thương mại và tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Trần Quốc Toản, Phó Vụ trưởng Vụ Công nghiệp (Bộ Công Thương) chia sẻ, Nghị định 205/2025/NĐ-CP không chỉ là sự tiếp nối mà là bước ngoặt trong chính sách phát triển CNHT. Lần đầu tiên, mức hỗ trợ tài chính được mở rộng và tập trung vào các nhu cầu thiết yếu của doanh nghiệp, từ đầu tư công nghệ đến phát triển thị trường.

Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội, các chuyên gia cho rằng nỗ lực bứt phá không thể chỉ trông chờ vào chính sách mà còn cần sự chủ động và quyết liệt từ chính các doanh nghiệp trong ngành. Giới chuyên gia đều chung quan điểm rằng chính sách dù tốt đến đâu cũng chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ rất cần sự chủ động và quyết liệt từ phía doanh nghiệp.

Giải Pháp Cụ Thể Để Tạo Sức Bật Cho Doanh Nghiệp

Để ngành CNHT phát triển đúng hướng, các chuyên gia đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm mà doanh nghiệp cần tập trung. Thứ nhất, doanh nghiệp cần mạnh dạn thay thế dây chuyền lạc hậu, tận dụng các chương trình hỗ trợ tài chính từ Nghị định 205/2025/NĐ-CP và từ địa phương để đầu tư máy móc, công nghệ cao. Trang thông tin điện tử Chính phủ cũng cung cấp thông tin chi tiết về các chương trình hỗ trợ này.

Thứ hai, việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9001, ISO 14001, IATF 16949 là yêu cầu tất yếu nếu muốn trở thành nhà cung ứng chính thức cho các tập đoàn FDI. Các doanh nghiệp có thể tìm hiểu thêm về các tiêu chuẩn này tại trang web chính thức của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO).

Thứ ba, doanh nghiệp cần chủ động tham gia hội chợ công nghiệp, liên kết với các hiệp hội ngành hàng và chủ động tiếp cận các tập đoàn lớn đang đầu tư tại Việt Nam.

Thứ tư, doanh nghiệp cần hợp tác với các trường nghề, đại học kỹ thuật và tận dụng chính sách hỗ trợ đào tạo để xây dựng đội ngũ vận hành công nghệ mới.

Cuối cùng, việc đáp ứng tiêu chuẩn ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) đang dần trở thành điều kiện bắt buộc khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Các doanh nghiệp có thể tìm hiểu thêm về ESG tại trang web của Liên Hợp Quốc.

Nếu tận dụng tốt chính sách và chủ động cải tiến, ngành CNHT Việt Nam hoàn toàn có thể bước lên nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị khu vực. Với sự quyết tâm và nỗ lực của cả doanh nghiệp và Chính phủ, ngành CNHT Việt Nam hứa hẹn sẽ có một tương lai tươi sáng trong thời gian tới.

Geely, một trong những tập đoàn ô tô hàng đầu tại Trung Quốc, đã chứng minh sự thành công vượt trội với chiến lược “Think Global, Act Local” – một phương châm kết hợp giữa tư duy toàn cầu và hành động địa phương. Xuất phát từ việc cung cấp các mẫu xe giá rẻ tại thị trường nội địa Trung Quốc, Geely đã nhanh chóng mở rộng hoạt động của mình ra phạm vi toàn cầu thông qua việc niêm yết tại Hồng Kông vào năm 2005. Sự kiện này đã mang lại nguồn vốn đáng kể cho Geely, đồng thời đẩy nhanh quá trình thực hiện chiến lược mua bán và sáp nhập trên quy mô quốc tế.

Quá trình toàn cầu hóa của Geely bắt đầu bằng việc xuất khẩu xe sang các thị trường như Trung Đông và Bắc Phi. Sau đó, tập đoàn này tiếp tục mở rộng hoạt động của mình bằng cách thành lập các nhà máy lắp ráp tại Indonesia vào năm 2007 và tại Ai Cập vào năm 2012. Việc thành lập các nhà máy này không chỉ giúp Geely rút ngắn chuỗi cung ứng mà còn cho phép tập đoàn này kiểm soát tốt hơn quy trình sản xuất và phân phối sản phẩm của mình tại từng thị trường địa phương.

Một trong những điểm nổi bật trong chiến lược “Act Local” của Geely là thương vụ mua lại Volvo từ Thụy Điển. Điều đáng chú ý là Geely đã giữ nguyên ban điều hành độc lập của Volvo để tránh xung đột văn hóa doanh nghiệp. Mô hình này sau đó đã được áp dụng cho các thương hiệu khác như Polestar, Lynk & Co, Proton, Lotus,… Việc này đã giúp Geely đa dạng hóa phân khúc sản phẩm của mình, từ phân khúc phổ thông đến phân khúc cao cấp, đồng thời tạo điều kiện cho sự phát triển của các thương hiệu trong hệ sinh thái của tập đoàn.

Tại Đông Nam Á, chiến lược “bản địa hóa” của Geely được thể hiện rõ ràng tại Malaysia thông qua việc sở hữu Proton. Việc này đã giúp Geely thúc đẩy nội địa hóa linh kiện, chuyển giao công nghệ và phát triển sản phẩm phù hợp với thị trường ASEAN. Việc sở hữu Proton không chỉ giúp Geely mở rộng thị trường mà còn cho phép tập đoàn này tích hợp các công nghệ và kinh nghiệm mới vào hệ thống sản phẩm của mình.

Trước khi chính thức thâm nhập thị trường Việt Nam, Geely đã có một thời gian cân nhắc kỹ lưỡng do quy mô thị trường còn nhỏ. Tuy nhiên, vào năm 2024, tập đoàn này đã chọn thời điểm phù hợp để ký kết liên doanh với Tasco, với mục tiêu lắp ráp CKD quy mô lớn. Geely đã chọn cách tiếp cận thận trọng, chú trọng xây dựng hình ảnh thương hiệu và đảm bảo chất lượng sản phẩm – một chiến lược cần thiết tại những thị trường còn nhạy cảm với xe Trung Quốc. Sự thận trọng này thể hiện nỗ lực của Geely trong việc xây dựng một nền tảng vững chắc tại Việt Nam, từ đó mở ra những cơ hội phát triển mới trong tương lai.

Thành công của Geely không chỉ đến từ tốc độ mở rộng toàn cầu nhanh chóng mà còn từ việc tập đoàn này tôn trọng và hiểu sâu sắc từng thị trường bản địa. Điều này hoàn toàn phù hợp với tinh thần “Think Global, Act Local” – một chiến lược đã giúp Geely trở thành một trong những tập đoàn hàng đầu ngành ô tô trên thế giới. Qua việc cân bằng giữa tư duy toàn cầu và hành động địa phương, Geely đã thể hiện khả năng thích nghi và phát triển mạnh mẽ trong một môi trường cạnh tranh quốc tế.

Ngành công nghiệp xe điện của Trung Quốc đã trải qua một sự phát triển đáng kể, chuyển mình từ những “chiến binh” giá rẻ trên thị trường nội địa thành những đối thủ cạnh tranh đáng gờm trên phạm vi toàn cầu. Theo thống kê, sáu trong số mười nhà sản xuất xe điện hàng đầu thế giới trong năm qua đều là các công ty đến từ Trung Quốc, bao gồm Geely, Li Auto và Wuling. Những tập đoàn này đang không ngừng mở rộng phạm vi hoạt động của mình, xây dựng những “đế chế ô tô” trải dài từ Brazil đến Thái Lan. Qua đó, họ thiết lập những hệ sinh thái sản xuất và dịch vụ toàn diện tại các thị trường nước ngoài.

Sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc đặt ra những câu hỏi về khả năng duy trì lợi thế về chi phí, cũng như xây dựng lòng trung thành và chất lượng dịch vụ của các thương hiệu này. Đ典型 hình là BYD, một trong những nhà sản xuất xe điện hàng đầu của Trung Quốc, đã đặt mục tiêu tăng gần gấp đôi doanh số bán hàng quốc tế lên 800.000 xe vào năm 2025. Để đạt được mục tiêu này, BYD đã đầu tư mạnh mẽ vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng, bao gồm các trung tâm nghiên cứu và phát triển tại Brazil và Hungary, cũng như thiết lập các kho phụ tùng ở nước ngoài.

Không chỉ BYD, các công ty Trung Quốc khác như Geely, Li Auto, Chery và GAC cũng đang áp dụng chiến lược nội địa hóa tương tự. Họ tích cực xây dựng dây chuyền sản xuất, mạng lưới đại lý và trung tâm dịch vụ trên nhiều châu lục. Qua đó, họ không chỉ tạo việc làm tại địa phương mà còn giúp chính phủ các nước cởi mở hơn với ngành ô tô Trung Quốc. Các chuyên gia nhận định rằng, lợi thế cạnh tranh của các công ty Trung Quốc xuất phát từ việc cắt giảm chi phí mạnh mẽ trong toàn bộ chuỗi giá trị, giúp xe Trung Quốc có khả năng cạnh tranh cao về giá.

Thống kê cho thấy, các thương hiệu Trung Quốc đã thống trị các thị trường đang phát triển vào năm ngoái, chiếm 85% doanh số bán xe điện tại cả Brazil và Thái Lan. Tuy nhiên, tốc độ mở rộng nhanh chóng của ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc cũng che giấu những thách thức đáng kể. Kể từ năm 2018, hơn 400 công ty xe điện Trung Quốc đã đóng cửa. Dự báo chỉ có 15 trong số 130 nhà sản xuất hiện tại sẽ tồn tại đến năm 2030. Những công ty sống sót sẽ đại diện cho những người chơi hiệu quả và sáng tạo nhất.

Các chuyên gia cho rằng, việc sản xuất nội địa hóa mang lại giải pháp cho cả hai vấn đề và cũng tạo ra việc làm tại địa phương – điều khiến các chính phủ dễ dàng chào đón các thương hiệu Trung Quốc hơn. Tuy nhiên, ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc cũng đang đối mặt với thách thức về chất lượng dịch vụ và bảo dưỡng. Nếu không thể bảo dưỡng hoặc cung cấp phụ tùng nhanh chóng, người mua sẽ phải đau đầu. Tóm lại, ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc đã đạt đến giai đoạn trưởng thành và đang trở thành đối thủ cạnh tranh toàn cầu. Tuy nhiên, các công ty Trung Quốc cần phải duy trì lợi thế về chi phí và xây dựng lòng trung thành cũng như chất lượng dịch vụ để tồn tại và phát triển trong ngành công nghiệp này. Các thương hiệu Trung Quốc cần tập trung vào việc cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ để có thể tiếp tục mở rộng thị trường và tăng cường sự hiện diện toàn cầu của mình.