Nhà làm phim Reid Davenport đã cho ra mắt bộ phim tài liệu mang tên “Life After”, đặt ra những câu hỏi sâu sắc về hỗ trợ y tế trong cái chết, hay còn gọi là “medical aid in dying” (MAiD), và quyền tự chủ cá nhân, đặc biệt là đối với những người bị khuyết tật. Bộ phim đã khai thác trường hợp của Elizabeth Bouvia, một phụ nữ Mỹ mắc chứng bại não nặng vào năm 1983. Câu chuyện của Bouvia đã khơi mào một cuộc tranh luận toàn quốc về “quyền được chết” và những thách thức mà người khuyết tật phải đối mặt trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc phù hợp.

Cuộc đấu tranh của Elizabeth Bouvia đã trở thành tâm điểm của bộ phim “Life After”. Bouvia đã tìm kiếm quyền hợp pháp để được “chết đói” do không có đủ nguồn lực và chăm sóc cần thiết để sống một cách trọn vẹn. Mặc dù tuổi đời còn trẻ, Bouvia đã đưa ra một lập luận mạnh mẽ về việc xã hội không cung cấp cho cô những gì cần thiết để sống một cuộc sống có ý nghĩa. Cuộc chiến pháp lý của cô đã trở thành một bước ngoặt trong phong trào đòi quyền được chết. Tuy nhiên, nhà nước đã đứng về phía bệnh viện, trích dẫn nghĩa vụ đạo đức của mình là “trước tiên không gây hại”.

Reid Davenport, người cũng bị bại não, cùng với nhà sản xuất Colleen Cassingham, đã thực hiện “Life After” để khám phá bối cảnh hiện tại của MAiD và những tác động lớn của việc mở rộng các chính sách này ở Canada. Tại Canada, hầu như bất kỳ ai khuyết tật đều có thể nộp đơn xin trợ tử. Bộ phim là một diễn đàn cho những tiếng nói đa dạng, làm sáng tỏ những góc nhìn đa chiều xoay quanh vấn đề phức tạp này.

Bộ phim “Life After” cũng đề cập đến những vấn đề liên quan đến chất lượng cuộc sống, sự kỳ thị người khuyết tật và những định kiến xã hội mà người khuyết tật phải đối mặt. Davenport và Cassingham nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về một sự thay đổi xã hội, ưu tiên việc chăm sóc, nuôi dưỡng các mối quan hệ bền chặt và coi trọng sự phụ thuộc lẫn nhau, thay vì coi cái chết như một giải pháp cho những thất bại mang tính hệ thống.

Cuối cùng, “Life After” không chỉ xem xét lại trường hợp then chốt của Elizabeth Bouvia, mà còn là một hành trình tìm hiểu về những tác động đạo đức, xã hội và nhân văn của việc mở rộng hỗ trợ y tế trong việc chết, đặc biệt đối với cộng đồng người khuyết tật. Bộ phim kêu gọi người xem không chỉ xem xét quyền được chết, mà còn cả quyền cơ bản được sống trong phẩm giá, sự hỗ trợ và chăm sóc. Bằng cách khám phá những vấn đề phức tạp này, “Life After” mở ra một cuộc thảo luận cần thiết về tương lai của hỗ trợ y tế và quyền tự chủ cá nhân. Thông qua bộ phim này, Davenport và Cassingham hy vọng sẽ tạo ra một sự thay đổi trong cách nhìn nhận của xã hội về người khuyết tật và về cách chúng ta đối xử với những người dễ bị tổn thương.

Giáo dục được xem là chìa khóa quan trọng giúp nâng cao nhận thức, củng cố phẩm giá và thúc đẩy bình đẳng trong xã hội. Trong bối cảnh chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp hiện nay, việc phát huy bản lĩnh và sáng tạo của nữ giới trong lĩnh vực giáo dục và bảo vệ quyền con người trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Điều này không chỉ giúp phụ nữ khẳng định vị thế của mình mà còn góp phần xây dựng một xã hội công bằng và phát triển bền vững.

PGS.TS Nguyễn Đào Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát huy vai trò của nữ giới trong giáo dục và bảo vệ quyền con người tại Hội thảo quốc gia ‘Nữ giới trong thực hiện giáo dục và bảo vệ quyền con người’, được tổ chức vào ngày 20/7 tại Tuyên Quang. Hội thảo này là kết quả của sự phối hợp giữa Học viện Tài chính và UBND tỉnh Tuyên Quang.

Theo PGS.TS Nguyễn Đào Tùng, quyền con người là những quyền và tự do cơ bản vốn có của con người, và giáo dục là một trong những công cụ quan trọng để hiện thực hóa sâu sắc các giá trị nhân quyền này. Trong quá trình lan tỏa các giá trị nhân quyền, phụ nữ không chỉ là người thụ hưởng mà còn đóng vai trò quan trọng như là chủ thể truyền cảm hứng, người kiến tạo và bảo vệ, từ mái ấm gia đình đến nhà trường, cộng đồng và toàn xã hội.

Phát huy vai trò của nữ giới trong giáo dục và bảo vệ quyền con người là một yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh hội nhập và phát triển bền vững. Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ và hội nhập quốc tế sâu rộng, vai trò của phụ nữ trong lĩnh vực này càng trở nên quan trọng.

Ban Tổ chức hội thảo đã nhận được gần 200 bài viết, trong đó 129 bài được tuyển chọn vào kỷ yếu. Các bài viết tập trung vào ba chủ điểm chính: Cơ sở lý luận và vai trò của phụ nữ trong giáo dục quyền con người; Pháp luật, kinh nghiệm quốc tế và hàm ý cho Việt Nam; Thực trạng và giải pháp phát huy vai trò nữ giới trong bối cảnh hội nhập.

Phụ nữ Việt Nam từ lâu đã được biết đến như biểu tượng của sự hy sinh, kiên cường và trí tuệ. Ngày nay, phụ nữ càng khẳng định vị thế của mình trong các lĩnh vực giáo dục, nghiên cứu khoa học và quản lý. Tỷ lệ nữ giảng viên và quản lý giáo dục ngày càng tăng, phù hợp với Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030.

Trong hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận các vấn đề quan trọng như tư tưởng triết học về công bằng xã hội cho phụ nữ và sự vận dụng ở Việt Nam hiện nay; pháp luật về quyền con người của một số quốc gia Đông Nam Á và Việt Nam; vai trò của nữ giới trong hệ sinh thái giáo dục nhân quyền – kinh nghiệm quốc tế và hàm ý chính sách cho Việt Nam; giáo dục quyền con người và sự tham gia của phụ nữ ở Việt Nam; định hướng, mục tiêu và giải pháp nâng cao vai trò của nữ giới dân tộc thiểu số trong giáo dục và bảo vệ quyền con người tại tỉnh Tuyên Quang.

Phát biểu bế mạc hội thảo, PGS.TS Nguyễn Hồ Phi Hà, Phó Chủ tịch Công đoàn Học viện Tài chính, đã đánh giá cao tinh thần học thuật nghiêm túc, đa chiều và đầy tâm huyết của các nhà khoa học, đại biểu và diễn giả. Hội thảo đã làm sáng tỏ cơ sở lý luận, pháp lý về quyền con người và vai trò trung tâm của phụ nữ; phân tích thực trạng và các rào cản: định kiến giới, thiếu cơ chế hỗ trợ, bất bình đẳng học thuật; đề xuất nhiều chính sách khả thi để thúc đẩy giáo dục nhân quyền gắn với lồng ghép giới; khẳng định rằng phụ nữ không chỉ là người thụ hưởng mà chính là lực lượng kiến tạo nhân quyền bền vững trong thời đại hội nhập.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về quyền con người là một phần quan trọng trong di sản tư tưởng của Người, được hình thành trên cơ sở kế thừa chủ nghĩa nhân văn trong truyền thống văn hóa của dân tộc Việt Nam, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin. Tư tưởng này hướng đến giải phóng con người và mang lại hạnh phúc cho nhân dân, thể hiện khát vọng lớn nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh là giải phóng con người, mang lại hạnh phúc cho nhân dân và đảm bảo cho nhân dân có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Ngay từ khi mới thành lập nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã bày tỏ mong muốn: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”. Trong suốt cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của mình, Người đã chứng minh cam kết này. Trước lúc đi xa, Người vẫn nhấn mạnh mong muốn cuối cùng là: “Toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu, xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới”.

Đảng ta đã vận dụng sáng tạo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong bối cảnh đổi mới, chủ trương kế thừa và phát huy những truyền thống văn hóa tốt đẹp của tất cả các dân tộc trong nước, tiếp thu những tinh hoa văn hóa nhân loại, xây dựng một xã hội dân chủ, văn minh vì lợi ích chân chính và phẩm giá con người; chống tư tưởng, văn hóa phản tiến bộ, trái với những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, trái với phương hướng đi lên chủ nghĩa xã hội.

Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) xác định mục tiêu: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; do nhân dân làm chủ; có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp; có nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện; con người là trung tâm của chiến lược phát triển, đồng thời là chủ thể phát triển.

Những nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện các mục tiêu này đã mang lại kết quả tích cực. Kể từ năm 2019, GDP trên đầu người đã tăng 25%, tỷ lệ hộ dân nghèo giảm 1,5% mỗi năm. Mạng lưới y tế dự phòng được tổ chức rộng khắp trên toàn quốc gắn với y tế cơ sở, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế tăng từ 81,7% năm 2016 lên 95,52% vào năm 2024. Việt Nam còn triển khai nhiều chính sách an sinh, trợ cấp xã hội hướng tới những nhóm yếu thế.

Việt Nam cũng nỗ lực thúc đẩy bình đẳng giới. Theo Báo cáo Khoảng cách giới toàn cầu 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Việt Nam xếp hạng 74/148 quốc gia, tăng hai bậc so với năm 2024, trong đó các chỉ số về kinh tế và giáo dục cho phụ nữ đều cải thiện tích cực.

Đồng thời, Việt Nam tích cực ứng phó với biến đổi khí hậu, đẩy mạnh phòng chống thiên tai, đầu tư hạ tầng thông tin, bảo đảm quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận và tiếp cận thông tin cho người dân.

Có thể nói, đặt con người ở trung tâm của cải cách và phát triển, Việt Nam đang cho thấy hình ảnh một quốc gia hội nhập bản lĩnh, đóng góp tích cực vào việc kiến tạo chuẩn mực chung về quyền con người trong thời đại mới.