Tây Bắc là vùng sản xuất nhiều loại cây ăn quả ôn đới và á nhiệt đới với số lượng lớn, bao gồm xoài, nhãn, mận, chanh leo, cam, chuối, bưởi. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu nông sản của vùng trong năm 2024 chỉ đạt khoảng 245 triệu USD. Sơn La là tỉnh có giá trị xuất khẩu nông sản cao nhất trong vùng, với 190 triệu USD, tiếp theo là Điện Biên với 22,4 triệu USD, Lai Châu với 6,5 triệu USD và Lào Cai với 25 triệu USD.

Lý do chính cho giá trị xuất khẩu nông sản còn hạn chế là do tỷ lệ chế biến sâu còn thấp, bao bì nhãn mác chưa đáp ứng yêu cầu thị trường và thiếu các liên kết hợp đồng bền vững giữa người sản xuất và doanh nghiệp. Để nâng cao giá trị cho sản phẩm, Sơn La đặt mục tiêu trở thành trung tâm chế biến nông sản của vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

Hiện tại, Sơn La có hơn 100.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó khoảng 85.000 ha là cây ăn quả. Tỉnh đã triển khai Nghị quyết 05-NQ/TW từ năm 2015 về phát triển nông nghiệp hàng hóa, hình thành các vùng chuyên canh xoài, nhãn, chanh leo, mận hậu…, tạo ra vùng nguyên liệu lớn và ổn định.

Tỉnh Sơn La đã có gần 560 cơ sở chế biến, hàng nghìn điểm sấy long nhãn, hệ thống kho lạnh. Một số doanh nghiệp lớn như Công ty Cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (Doveco), Tập đoàn TH, Tập đoàn Phúc Sinh… đã đầu tư vào chế biến nông sản tại Sơn La. Doveco đã đầu tư nhà máy chế biến tại Sơn La từ năm 2023, không chỉ đóng vai trò người thu mua các loại trái cây cho nông dân mà còn là đơn vị tư vấn kỹ thuật, cung cấp giống, bao tiêu sản phẩm và cùng chính quyền địa phương xây dựng chiến lược dài hạn.

Tập đoàn TH cũng đã quyết định đầu tư vào hai nhà máy chế biến tại Sơn La và Điện Biên. Tại Sơn La, TH xây dựng nhà máy chế biến hoa quả và dược liệu, trong khi tại Điện Biên tập trung vào việc trồng cây mắc ca. Công ty Cổ phần Phúc Sinh (Phúc Sinh Group) đã đầu tư xây dựng Nhà máy Phúc Sinh Sơn La tại xã Chiềng Mung, huyện Mai Sơn, chuyên chế biến cà phê Arabica đạt tiêu chuẩn chỉ dẫn địa lý Sơn La.

Các tỉnh Tây Bắc cần tập trung xây dựng chuỗi giá trị và tăng cường liên kết sản xuất. Với lợi thế của từng tỉnh, lãnh đạo địa phương cần khuyến khích doanh nghiệp và nông dân hợp tác theo chuỗi sản xuất khép kín, đảm bảo tiêu chuẩn từ đầu vào đến đầu ra.

Sơn La, một tỉnh vùng cao hiểm trở của Việt Nam, đang đối mặt với thách thức lớn trong việc đảm bảo trẻ em được tiêm chủng đầy đủ. Không chỉ khoảng cách địa lý là rào cản, mà còn có những e ngại và hiểu lầm tồn tại từ lâu trong cộng đồng. Dự án ‘Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn tỉnh Sơn La’ được triển khai từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2025, do CDC Sơn La phối hợp cùng PATH và Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương thực hiện, đã mở ra một hướng đi mới trong việc tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn.

Dự án này đã trao quyền và kết nối các lực lượng xã hội, tạo nên những thay đổi đáng kinh ngạc từ chính những con người gần gũi nhất với cộng đồng. Tại xã Ngọc Chiến, tỉnh Sơn La, nơi đa số dân cư là người dân tộc Mông, nhiều phụ nữ vẫn chưa đưa con đi tiêm đầy đủ vì thiếu thông tin. Chị Lèo Thị Đẹm, Chi hội trưởng Phụ nữ xã, đã nhận ra rằng một buổi nói chuyện riêng về y tế khó thu hút các chị em đang bận rộn việc nương rẫy, con nhỏ. Từ đó, chị đã mạnh dạn thay đổi, lồng ghép khoảng 30 phút nói chuyện tiêm chủng vào các buổi sinh hoạt định kỳ.

Chị không chỉ nói về lợi ích của vắc xin mà còn chia sẻ về tình hình dịch bệnh thực tế như uốn ván sơ sinh vẫn còn xuất hiện tại địa phương. Để tăng sức hút, chị phối hợp với cán bộ y tế tổ chức đo huyết áp, phát thuốc tẩy giun. Kết quả, chỉ trong tháng đầu tiên tham gia truyền thông, chị đã tổ chức 7 buổi truyền thông (5 nhóm, 2 cá nhân), góp phần tăng tỷ lệ khám thai, tiêm uốn ván và nâng tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ tại xã.

Đến tháng 6/2025, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ tại xã Ngọc Chiến đạt 48,6% – gấp 4 lần so với 10,9% cùng kỳ năm 2024. Không chỉ tại xã Ngọc Chiến, nhiều Chi hội Phụ nữ ở các xã khác cũng đã tham gia rất tích cực đưa truyền thông tiêm chủng vào hoạt động thường xuyên, cho thấy đây thực sự là một nhiệm vụ phù hợp với vai trò và thế mạnh sẵn có của họ.

Còn tại xã Phiêng Cằm, một xã khu vực III của huyện Mai Sơn (cũ), trước thời điểm sáp nhập với xã Chiềng Nơi thành xã Phiêng Cằm (mới) hiện nay, đây là nơi cư trú của khoảng 1.506 hộ, trên 8.000 nhân khẩu thuộc 5 thành phần dân tộc (Mông, Khơ Mú, Thái, Dao, Kinh). Nằm cách Trung tâm Y tế khu vực gần 86km, bản Phiêng Phụ là nơi sinh sống của 11 hộ đồng bào người Thái và hơn 100 hộ người Mông. Người dân nơi đây phần lớn không thạo tiếng phổ thông, khiến việc tiếp cận thông tin y tế gặp nhiều khó khăn.

Tỷ lệ trẻ em được tiêm đầy đủ luôn ở mức thấp dưới 50%. Đây là điều trăn trở nhiều năm của ông Vàng A Nếnh – Trưởng bản Phiêng Phụ. Trước đây, ông nghĩ tiêm chủng là trách nhiệm của cán bộ y tế. Nhưng sau khi được tập huấn về kỹ năng truyền thông và phối hợp liên ngành trong tiêm chủng, ông nhận ra vai trò quan trọng của mình trong cộng đồng.

Ban đầu, ông phối hợp cùng nhân viên y tế và đoàn thể tổ chức họp bản để truyền thông, nhưng những hộ gia đình còn e ngại nhất lại không tham gia. Ông chuyển hướng sử dụng loa bản để phát thông điệp đơn giản bằng tiếng Mông (do dự án cung cấp), rồi tự mình đến từng nhà để lắng nghe, giải thích về lợi ích và độ an toàn của vắc xin. Có nhà ông phải đến ba lần mới thuyết phục được.

Nhờ kiên trì, cả 8 hộ ban đầu do dự đã đồng ý tiêm đầy đủ cho con. Hiện vẫn còn 15–16 hộ trong bản cần nhắc nhiều lần mới đưa con đi tiêm. Ông Nếnh dự định tiếp tục phối hợp Hội Phụ nữ và Đoàn Thanh niên để lồng ghép tiêm chủng vào sinh hoạt cộng đồng, giúp duy trì và nâng cao nhận thức chung của bà con trong bản.

Đồng thời, ông cũng sẵn sàng đến từng nhà vận động nếu cần – quyết tâm không để trẻ nào không được tiếp cận với tiêm chủng. Thành công của dự án ‘Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn tỉnh Sơn La’ không phải là những câu chuyện đơn lẻ, mà là kết quả của một mô hình phối hợp chặt chẽ, trong đó Trạm Y tế xã giữ vai trò điều phối, hỗ trợ kỹ thuật, ‘cầm tay chỉ việc’ để các lực lượng xã hội tự tin truyền thông đúng và hiệu quả.

Trưởng bản, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên là những ‘cánh tay nối dài’ không thể thiếu. Họ có uy tín và sự thấu hiểu địa phương, giúp thông điệp y tế trở nên gần gũi và thuyết phục hơn. Cách làm hiệu quả nhất là ‘đến đúng nơi, đúng lúc, gặp đúng người, nói đúng điều người dân cần’.

Việc lồng ghép vào các hoạt động sẵn có, sử dụng tiếng dân tộc và liên hệ với tình hình dịch bệnh thực tế đã chứng tỏ sức mạnh vượt trội. Những kinh nghiệm quý báu từ Sơn La chính là tài liệu tham khảo sống động cho các địa phương, đặc biệt là các đơn vị y tế và đoàn thể sau sáp nhập, để cùng nhau chung tay tạo nên sự thay đổi bền vững trong công tác tiêm chủng.

Trận mưa lũ nghiêm trọng đã xảy ra trên địa bàn xã Chiềng Sơ, tỉnh Sơn La vào đêm ngày 26/7, gây ra hậu quả nặng nề. Theo báo cáo, 4 người dân đã bị cuốn trôi mất tích trong trận lũ, và đến nay, chỉ có 1 thi thể được tìm thấy. Mưa lớn đã khiến lũ xuất hiện ở nhiều sông suối nhỏ tại các xã dọc sông Mã, thuộc địa phận tỉnh Sơn La.

Đặc biệt, tại xã Chiềng Sơ, lũ từ các ngọn núi theo suối đổ về trong đêm đã cuốn trôi 4 ngôi nhà và 4 người dân. Ngoài ra, nhiều diện tích hoa màu và cột điện bị gãy đổ, hư hại. Để đảm bảo an toàn, chính quyền địa phương đã nhanh chóng di tản hàng chục hộ dân đến nơi an toàn ngay trong đêm.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia dự báo hôm nay Sơn La mưa nhỏ, nhưng lượng mưa tích lũy mấy hôm qua làm gia tăng nguy cơ sạt lở ở hàng loạt xã. Người dân cần cảnh giác trước những diễn biến phức tạp của thời tiết.

Cùng ngày, một trận lũ quét khác đã xảy ra trên địa bàn xã Mường Luân, tỉnh Điện Biên vào rạng sáng ngày 27/7. Trận lũ quét đã khiến 2 người bị thương và cuốn trôi 1 nhà dân và 1 nhà văn hóa bản. Ngoài ra, lũ quét còn khiến tuyến đường giao thông liên bản cũng bị sạt lở tại nhiều điểm.

Sau khi xảy ra sự việc, chính quyền xã Mường Luân đã huy động toàn bộ lực lượng xung kích và các đơn vị liên quan để hỗ trợ người dân di chuyển tài sản và khắc phục hậu quả. Việc này thể hiện nỗ lực của chính quyền địa phương trong việc hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cũng đưa ra dự báo thời tiết cho ngày 27/7, khu vực Bắc Bộ có mưa rào và dông vài nơi. Khu vực Thanh Hóa đến Đà Nẵng có mưa rào và dông, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Duyên hải Nam Trung Bộ, cao Nguyên Trung Bộ và Nam Bộ có mưa rào, dông vài nơi. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Người dân cần chú ý đến những dự báo thời tiết để chủ động phòng ngừa.

Dự báo thời tiết ngày 27/7, phía Tây Bắc Bộ: Nhiều mây, đêm có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to. Nhiệt độ thấp nhất 23-26 độ C, có nơi dưới 22 độ C. Nhiệt độ cao nhất 31-34 độ C, có nơi trên 34 độ C; riêng khu Tây Bắc 28-31 độ C. Mọi người cần cập nhật thường xuyên dự báo thời tiết để có kế hoạch phù hợp.

Trong những năm gần đây, tỉnh Sơn La đã và đang tích cực triển khai Phong trào thi đua ‘Sơn La phát triển du lịch bền vững và hội nhập’ giai đoạn 2023-2025. Với tiềm năng và lợi thế về tự nhiên và văn hóa, du lịch đang trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh. Cấp ủy, chính quyền các cấp của tỉnh Sơn La đã thể hiện sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt để đảm bảo tình hình an ninh trong lĩnh vực du lịch.

Tỉnh Sơn La đã ban hành các văn bản chỉ đạo và kế hoạch hành động nhằm triển khai hiệu quả Phong trào thi đua. Đến nay, 100% cơ quan, đơn vị và địa phương đã xây dựng kế hoạch và phát động thi đua lồng ghép hiệu quả với các phong trào và nhiệm vụ của ngành, lĩnh vực. Công tác tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về tầm quan trọng của phát triển du lịch được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện kịp thời, thường xuyên và liên tục.

Hoạt động quảng bá và xúc tiến du lịch tại Sơn La đã được triển khai hiệu quả dưới nhiều hình thức đa dạng. Tỉnh đã tận dụng các phương tiện truyền thông, mạng xã hội, ấn phẩm, các cuộc thi và các cuộc khảo sát đánh giá sản phẩm du lịch để giới thiệu vẻ đẹp của Sơn La đến với công chúng. Ngoài ra, tỉnh cũng đã tổ chức nhiều sự kiện du lịch quan trọng nhằm xúc tiến, quảng bá và thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế – xã hội, đối ngoại và thu hút đầu tư.

Một điểm nổi bật trong phát triển du lịch của Sơn La là sự hình thành và phát triển của nhiều sản phẩm du lịch gắn với sinh thái, nông nghiệp và văn hóa bản địa. Những sản phẩm này đã đáp ứng xu thế và nhu cầu của khách du lịch, góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của các dân tộc trên địa bàn tỉnh. Hiện tại, Sơn La có 15 khu du lịch, điểm du lịch đã được công nhận, bao gồm 1 khu du lịch quốc gia, 1 khu du lịch cấp tỉnh và 13 điểm du lịch cấp tỉnh.

Tỉnh Sơn La đang tiếp tục đẩy mạnh phát triển du lịch, với mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng. Điều này không chỉ góp phần nâng cao dân trí, tạo việc làm và giảm nghèo nhanh và bền vững mà còn giúp gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của các dân tộc. Qua đó, Sơn La kỳ vọng sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn cho khách du lịch trong và ngoài nước, đồng thời góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.