Ngành bao bì đang đứng trước những thách thức lớn trong việc chuyển đổi xanh do yêu cầu của luật pháp trong nước và nhu cầu tiêu dùng bền vững cũng như các tiêu chuẩn quốc tế. Những yêu cầu này đòi hỏi các doanh nghiệp phải thực hiện những thay đổi mạnh mẽ nhằm đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải. Sự hình thành của Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất.

Sau 6 năm hoạt động, Pro Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể, như thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024. Tuy nhiên, ngành tái chế vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Việc phân loại rác tại nguồn chưa được thực hiện hiệu quả và thiếu chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác là những rào cản lớn. Ngoài ra, sản phẩm tái chế của Việt Nam còn gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe.

Để giải quyết những thách thức này, Pro Việt Nam đặt mục tiêu mở rộng mạng lưới hợp tác nhằm nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế, ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Các doanh nghiệp thành viên cũng cam kết thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom và tái chế. Mục tiêu dài hạn của Pro Việt Nam là đến năm 2030, toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom và tái chế, góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn.

Một số doanh nghiệp tái chế như Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân đã tiên phong áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới. Hệ thống thu gom và tái chế rác thải nhựa của công ty này đã giúp giảm thiểu đáng kể rác thải nhựa ra môi trường. Tuy nhiên, để kinh tế tuần hoàn thực sự phát triển, cần sự phối hợp chặt chẽ của các chính sách, nhà sản xuất, hiệp hội, khối thu gom phi chính thức, cùng với truyền thông và giáo dục cộng đồng.

Nhìn chung, việc chuyển đổi xanh trong ngành bao bì là một quá trình phức tạp và cần sự tham gia của nhiều bên. Với sự hợp tác và cam kết của các doanh nghiệp, tổ chức và cộng đồng, chúng ta có thể hướng tới một tương lai bền vững hơn, nơi mà bao bì được tái chế và tái sử dụng một cách hiệu quả, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất và xây dựng hệ sinh thái tái chế đồng bộ. Thông qua các hoạt động và mục tiêu của mình, Pro Việt Nam hy vọng sẽ tạo ra một tác động tích cực và lâu dài đối với môi trường và nền kinh tế của Việt Nam.

Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để phát triển kinh tế tuần hoàn, một mô hình phát triển bền vững nhằm giảm thiểu lãng phí tài nguyên, bảo vệ môi trường và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp. Kinh tế tuần hoàn được xem là giải pháp quan trọng để应对 với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Theo các chuyên gia, Việt Nam có tiềm năng lớn để phát triển kinh tế tuần hoàn trong nhiều lĩnh vực, bao gồm nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, năng lượng và giao thông. Đặc biệt, trong lĩnh vực quản lý rác thải và năng lượng tái tạo, nhiều doanh nghiệp đã triển khai các dự án xử lý rác thải và chuyển giao công nghệ để tận dụng nguồn tài nguyên tái tạo.

TS. Nguyễn Đình Trọng, Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ T-TECH Việt Nam, cho biết việc ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong các nhà máy xử lý rác là “đầu cuối của chu trình tái chế và tái sử dụng chất thải”. Công ty đã triển khai khoảng 200 dự án lò đốt rác tại 34 địa phương và đã biến phần rác đốt thành nhiên liệu phát điện.

Bà Lê Hằng, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, đề xuất cần có sự đồng bộ hóa dữ liệu từ các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân, xây dựng nền tảng quốc gia để xác thực nguồn gốc sản phẩm, áp dụng công nghệ như blockchain để đảm bảo minh bạch và chống gian lận hiệu quả hơn.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, nhấn mạnh kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu để ứng phó khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế tuần hoàn, Việt Nam vẫn còn những điểm nghẽn cần tháo gỡ nhanh chóng, điển hình là các chính sách đi vào cuộc sống còn thiếu linh hoạt.

Để tháo gỡ những điểm nghẽn này, PGS.TS Nguyễn Đình Thọ cho rằng cần có một chiến lược rõ ràng hơn, cùng với các cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh hiệu quả, tạo điều kiện đầu tư hạ tầng để xử lý chất thải và chuyển giao công nghệ tuần hoàn. Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các Nghị định sau đó đã tạo hành lang pháp lý cho mô hình phát triển kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, vẫn cần có những thay đổi đột phá trong tư duy và chính sách để hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn hiệu quả.

Trong bối cảnh hiện nay, việc phát triển kinh tế tuần hoàn không chỉ giúp Việt Nam giảm thiểu lãng phí tài nguyên, bảo vệ môi trường mà còn tạo ra cơ hội mới cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và tăng trưởng bền vững. Các doanh nghiệp và tổ chức cần tích cực tham gia vào việc phát triển kinh tế tuần hoàn, đồng thời kêu gọi sự hỗ trợ từ Chính phủ và các tổ chức quốc tế để hiện thực hóa mục tiêu này. Công nghệ và công nghệ blockchain sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam.

Triển lãm “Tái chất hoàn sinh – Materia Renata” của nghệ sĩ Nguyễn Quốc Dân đang diễn ra tại Trung tâm Nghệ thuật Đương đại Vincom (VCCA, Hà Nội), thu hút đông đảo công chúng với hơn 50 tác phẩm điêu khắc và sắp đặt độc đáo. Điểm đặc biệt của triển lãm này là tất cả các tác phẩm đều được tạo ra từ phế liệu, không chỉ mang đến một góc nhìn mới về nghệ thuật tái sinh mà còn lan tỏa thông điệp bảo vệ môi trường.

Nghệ sĩ Nguyễn Quốc Dân, với phong cách Phi Lập Thể (Anti-Cubism), đã dành nhiều năm để sáng tạo từ rác thải. Anh cho biết mỗi mảnh rác đều mang một câu chuyện riêng và muốn đưa đến cho công chúng một góc nhìn khác về những thứ bỏ đi. Qua các tác phẩm của mình, anh muốn thể hiện sự trân trọng và tái sử dụng những vật liệu đã bị loại bỏ, đồng thời khuyến khích mọi người suy nghĩ lại về lối sống và trách nhiệm với môi trường.

Triển lãm này không chỉ là một cuộc trình diễn nghệ thuật đơn thuần mà còn chạm đến những trăn trở sâu sắc của người xem về lối sống và trách nhiệm với môi trường. Nhiều khán giả nhận ra những vật liệu này vừa gần gũi lại vừa xa lạ, và điều đó đã tạo ra một sự kết nối đặc biệt giữa người xem và tác phẩm nghệ thuật.

Thông điệp sống xanh được nghệ sĩ Nguyễn Quốc Dân nhấn mạnh: “Hãy cùng nhau tái sử dụng lại rác thải và phế liệu. Chúng ta tái chế càng nhiều càng tốt để tăng vòng đời cho vật liệu, và quan trọng hơn là cùng nhau bảo vệ Trái Đất này”. Thông điệp này đã được thể hiện xuyên suốt triển lãm, từ cách nghệ sĩ chọn vật liệu đến cách anh trình bày các tác phẩm.

Ngoài việc trưng bày các tác phẩm nghệ thuật, triển lãm còn tổ chức các tọa đàm và workshop trải nghiệm để lan tỏa sâu rộng hơn thông điệp bảo vệ môi trường và nuôi dưỡng ý thức về một tương lai bền vững. Qua các hoạt động này, người xem có cơ hội hiểu rõ hơn về quá trình sáng tạo của nghệ sĩ và cách họ có thể đóng góp vào việc bảo vệ môi trường.

Với việc biến phế liệu thành tác phẩm nghệ thuật, Nguyễn Quốc Dân đã kể nên câu chuyện về hy vọng và biến không gian nghệ thuật thành một diễn đàn sống động cho cuộc đối thoại về tương lai chung. Triển lãm “Tái chất hoàn sinh – Materia Renata” là một ví dụ điển hình về cách nghệ thuật có thể được sử dụng để nâng cao ý thức và tạo ra thay đổi tích cực trong xã hội.

Nếu bạn đang tìm kiếm một trải nghiệm nghệ thuật mới mẻ và đầy ý nghĩa, thì triển lãm “Tái chất hoàn sinh – Materia Renata” tại Trung tâm Nghệ thuật Đương đại Vincom là một điểm đến không thể bỏ qua. Tại đây, bạn không chỉ được chiêm ngưỡng những tác phẩm nghệ thuật độc đáo mà còn có cơ hội tham gia vào các hoạt động thú vị và ý nghĩa.