Dịch Cân Kinh – Môn võ công kỳ ảo trong truyện Kim Dung có thực sự tồn tại?

Những người yêu thích truyện Kim Dung đều đã nghe đến Dịch Cân Kinh, một môn võ công kỳ ảo của Thiếu Lâm Tự, giúp người luyện như thoát thai hoán cốt, nội lực sung túc. Tuy nhiên, liệu Dịch Cân Kinh có thực sự tồn tại trong đời thực hay chỉ là một sản phẩm của ngòi bút tác giả?

Không có bằng chứng lịch sử cho thấy công pháp này ra đời từ thời Bồ Đề Đạt Ma hay từng là bí kíp tối thượng của Thiếu Lâm Tự. Theo các tài liệu sử học, bản chép tay cổ nhất về Dịch Cân Kinh được ghi nhận vào thế kỷ 17, trong một bộ sách có tên “Nội công yếu chỉ”, xuất hiện ở giai đoạn nhà Minh – Thanh. Tác giả sách này là Trình Đoan Tường, một đạo sĩ kiêm nhà dưỡng sinh, chứ không phải thiền sư hay võ tăng. Những bản phổ biến sau này thường gán cho Đạt Ma tổ sư để tăng tính huyền bí, nhưng hầu hết giới sử học đều xem đây là cách mượn danh truyền thuyết để tăng giá trị cho những bài tập dưỡng sinh trong Dịch cân kinh.

Thực chất, Dịch Cân Kinh không phải là một môn võ công hay “nội công tâm pháp” kỳ bí. Nó là một chuỗi bài tập khí công – điều tức, kết hợp giữa chuyển động toàn thân và hít thở có kiểm soát. Một bài Dịch Cân Kinh cơ bản gồm từ 12 đến 18 động tác, chủ yếu xoay quanh việc vươn người, chuyển trọng tâm, nâng tay, điều hòa hơi thở.

Mục tiêu của Dịch Cân Kinh là kéo giãn gân cốt, tăng lưu thông khí huyết, cải thiện chức năng vận động, điều hòa tâm trí và hỗ trợ phòng ngừa một số bệnh mãn tính. Trong những năm gần đây, Dịch Cân Kinh được nhiều viện tại Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và cả Việt Nam ứng dụng như một bài tập khí công dưỡng sinh dành cho người lớn tuổi hoặc bệnh nhân cần phục hồi chức năng.

Một nghiên cứu năm 2020 của Viện Y học cổ truyền Bắc Kinh cho thấy, người cao tuổi luyện tập Dịch Cân Kinh đều đặn trong 12 tuần có cải thiện đáng kể về huyết áp, khả năng hô hấp và giấc ngủ. Nghiên cứu tương tự tại Đại học Y cũng ghi nhận hơn 80% bệnh nhân đau vai gáy mãn tính giảm đau rõ rệt sau khi tập bài khí công này trong hai tháng.

Tiến sĩ Dương Chấn Vũ, chuyên gia khí công và y học cổ truyền Trung Quốc, nhận định: “Dịch Cân Kinh có thể không làm bạn trở thành võ sư, nhưng nó lại là một vận động mềm mại, hiệu quả và an toàn để duy trì sức khỏe.” Theo ông, các động tác Dịch Cân Kinh tuy đơn giản nhưng giúp cơ thể vận động toàn thân một cách nhịp nhàng, đặc biệt có lợi cho người làm việc văn phòng, người cao tuổi hoặc người đang phục hồi sau bệnh.

Tổ chức WHO cũng xếp các bài tập khí công như Dịch Cân Kinh vào nhóm phương pháp phòng bệnh hỗ trợ hiệu quả, bên cạnh Thái cực quyền và Yoga. Để tập luyện Dịch Cân Kinh hiệu quả, người tập nên khởi động kỹ để làm nóng khớp, sau đó thực hiện các động tác một cách chậm rãi, đồng bộ với hơi thở sâu, đều. Điều quan trọng là giữ tâm trí tĩnh lặng, tập trung vào chuyển động và luồng khí ra vào.

Mỗi buổi tập nên kéo dài từ 15 đến 30 phút, có thể thực hiện buổi sáng sớm hoặc chiều tối. Giữa nhịp sống hiện đại nhiều căng thẳng và bệnh tật, việc duy trì thói quen tập luyện nhẹ nhàng, nhịp nhàng như Dịch Cân Kinh có thể là một chìa khóa đơn giản nhưng hiệu quả để giữ gìn sức khỏe lâu dài.

Thiếu Lâm Tự, biểu tượng của võ phái Phật giáo Trung Quốc, vừa trải qua một cú sốc lớn khi trụ trì Thích Vĩnh Tín bị cách chức do bị nghi ngờ có hành vi phạm tội hình sự, biển thủ công quỹ, và có quan hệ phức tạp với nhiều phụ nữ. Hiệp hội Phật giáo Trung Quốc và ban trị sự chùa Thiếu Lâm Tự đã thông báo rằng Thích Vĩnh Tín đã vi phạm nghiêm trọng giới luật đạo Phật khi có quan hệ với hàng chục phụ nữ và có nhiều con riêng. Hiện tại, ông đang bị điều tra bởi nhiều cơ quan chức năng gồm Cục Tôn giáo, Cục Công an và Cục Kiểm tra Kỷ luật.

Sự việc liên quan đến Thích Vĩnh Tín đã gây ra một sự chấn động trong truyền thông Trung Quốc. Nhiều người đã liên tưởng đến các tác phẩm của cố nhà văn Kim Dung, đặc biệt là ‘Thiên long bát bộ’, trong đó, tác giả đã đề cập đến những bí mật và bê bối của Thiếu Lâm Tự. Trong các tác phẩm của Kim Dung, chùa Thiếu Lâm luôn được mô tả là một danh môn chính phái quan trọng trong việc bảo vệ võ lâm. Tuy nhiên, trong ‘Thiên long bát bộ’, Kim Dung cũng đã viết về những bí mật và bê bối của Thiếu Lâm Tự, trong đó có việc Cưu Ma Trí – một nhân vật phản diện – đã phát hiện ra rằng một số nhà sư của Thiếu Lâm Tự là nữ giả nam.

Thích Vĩnh Tín từng là một trong những trụ trì có ảnh hưởng lớn tại Trung Quốc. Ông đã từng gặp gỡ nhiều quan chức cấp cao trong và ngoài nước, cũng như các ngôi sao hàng đầu như Thành Long, Lưu Đức Hoa, Phạm Băng Băng… Trong nhiệm kỳ của mình, Thích Vĩnh Tín đã biến Thiếu Lâm Tự từ một ngôi chùa cổ đổ nát thành một doanh nghiệp văn hóa nổi tiếng toàn thế giới.

Tuy nhiên, cùng với đó là những bê bối liên quan đến việc biển thủ tài sản, có nhiều con riêng và quan hệ phức tạp với phụ nữ. Năm 2015, một đệ tử của Thích Vĩnh Tín đã cáo buộc trụ trì biển thủ tài sản, có hai hộ khẩu và có đời sống riêng tư hỗn loạn, nhưng cuộc điều tra khi đó cho biết không có bằng chứng.

Việc cách chức Thích Vĩnh Tín và điều tra về các bê bối của ông đã làm giảm sút uy tín của Thiếu Lâm Tự, một biểu tượng của văn hóa và võ phái Phật giáo Trung Quốc.

Thiếu Lâm Tự, biểu tượng nghìn năm của võ thuật Trung Hoa, đang đối mặt với những thách thức lớn khi uy tín của họ bị đe dọa bởi vụ bê bối của sư trụ trì Thích Vĩnh Tín. Sự kiện này đã khiến nhiều người nhớ đến tác phẩm kinh điển của Kim Dung – Thiên Long Bát Bộ, nơi Thiếu Lâm Tự được miêu tả như một thánh địa linh thiêng của Phật giáo và võ thuật.

Tuy nhiên, trong đời thực, Thiếu Lâm Tự đã ngày càng giống một công viên giải trí hơn là một thánh địa. Việc kinh doanh và thương mại hóa đã làm giảm đi yếu tố thiền định và Phật học trong quá trình luyện võ. Sư Thích Diên Minh, một thành viên của dòng Thiếu Lâm thứ 34, hiện đang sống và giảng dạy võ thuật tại Mỹ, đã bày tỏ sự thất vọng với tình trạng hiện tại của Thiếu Lâm Tự.

Ông nhận định rằng việc luyện võ tại Thiếu Lâm Tự không chỉ bao gồm việc học võ công, mà còn phải bao gồm việc cạo đầu, ăn chay theo nghi thức Phật giáo, mặc tăng bào, rèn luyện đạo đức và tìm hiểu kinh nghĩa của đạo Phật. Tuy nhiên, hiện tại, Thiếu Lâm Tự đã quá dễ dãi trong việc đào tạo và truyền thụ võ thuật cho công chúng, nhằm thu hút nhiều học viên.

Thiếu Lâm Tự hiện đang kiếm tiền từ việc bán vé và các hoạt động thương mại khác. Mỗi năm, họ thu về khoảng $40-50 triệu USD từ việc bán vé và hàng trăm triệu USD từ các hoạt động thương mại khác. Tuy nhiên, sư Thích Diên Minh cho rằng vấn đề không phải là việc kinh doanh, mà là cách họ giảm đi yếu tố thiền định và Phật học trong quá trình luyện võ.

Tình trạng thương mại hóa quá mức đã làm cho Thiếu Lâm Tự trở thành một sân khấu trình diễn kungfu, hơn là một nơi thực sự luyện võ. Các võ sĩ xuất thân từ Thiếu Lâm Tự thường thất bại trong các cuộc thi đấu thực chiến, cho thấy khoảng cách lớn giữa kungfu trình diễn và võ thuật đối kháng.

Mặc dù vậy, Thiếu Lâm Tự vẫn được ngưỡng mộ vì võ đạo của mình. Đông đảo người Tây phương vẫn thích tìm hiểu và thọ giáo các võ phái giàu truyền thống này vì các giá trị về văn hóa và tinh thần. Tuy nhiên, sau vụ bê bối của sư trụ trì Thích Vĩnh Tín, người hâm mộ võ thuật Trung Quốc không khỏi chững lại và có một cái nhìn sâu hơn về biểu tượng nghìn năm của làng võ.