Đề xuất thay đổi cách thu thuế trên giao dịch bán chứng khoán từ 0,1% trên mọi giao dịch sang thu 20% trên lợi nhuận ròng thực nhận đang gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng đầu tư. Tuy nhiên, việc hướng tới một phương pháp tính thuế mới được xem là một bước tiến quan trọng cho sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Cách tính thuế hiện hành có ưu điểm là đơn giản, dễ dàng thực hiện, nhưng nó cũng dẫn đến những nghịch lý. Chẳng hạn, nhà đầu tư bán cắt lỗ, tức là bán với giá thấp hơn giá đã mua, vẫn phải nộp thuế. Điều này đi ngược lại nguyên tắc cơ bản của thuế thu nhập, vốn chỉ đánh thuế khi có lợi tức. Do đó, việc chuyển đổi sang đánh thuế trên lợi nhuận thực tế được xem là một sự sửa chữa cần thiết. Điều này không chỉ đảm bảo tính công bằng mà còn phản ánh đúng bản chất của hoạt động đầu tư vốn đầy rủi ro.

Một trong những điểm nóng trong cuộc tranh luận hiện nay là mức thuế suất 20% dự kiến. Mức thuế này đối với một số nhà đầu tư có thể được xem là cao. Tuy nhiên, cần so sánh với các mức thuế của các loại hình đầu tư khác và tính cạnh tranh trong khu vực. Nếu thị trường chứng khoán Việt Nam càng hấp dẫn với nhà đầu tư cá nhân, thì cũng càng hấp dẫn với nhà đầu tư nước ngoài, tăng sức cạnh tranh trong khu vực và trên thế giới.

Để thực hiện chính sách này một cách hiệu quả, cần có một lộ trình áp dụng từ từ, hoặc một biểu thuế lũy tiến linh hoạt hơn. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư có thời gian điều chỉnh và thích nghi với thay đổi. Bên cạnh đó, một cuộc đối thoại sâu rộng và thực chất với các thành viên thị trường là vô cùng quan trọng. Qua đối thoại, các vấn đề và mối quan ngại của nhà đầu tư có thể được lắng nghe và giải quyết, giúp tạo ra một chính sách thuế hiệu quả và được chấp nhận rộng rãi.

Cuối cùng, việc thay đổi cách thu thuế trên giao dịch bán chứng khoán là một bước tiến quan trọng hướng tới sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam. Việc này đòi hỏi sự hợp tác của mọi thành viên thị trường, cũng như một lộ trình thực hiện hợp lý và chi tiết. Với sự đồng thuận và hỗ trợ của tất cả các bên liên quan, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể phát triển vững mạnh, đem lại lợi ích cho cả nhà đầu tư và nền kinh tế.

Chính phủ vừa ban hành Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt số 66/2025/QH15, có hiệu lực từ ngày 01/01/2026. Luật này được thông qua tại kỳ họp thứ 9, khóa XV Quốc hội, với mục đích khắc phục các vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt trước đây, tháo gỡ các bất cập và chồng chéo, bảo đảm tính thống nhất và đồng bộ với pháp luật liên quan.

Law về Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025 đánh dấu một bước tiến mạnh mẽ trong việc điều tiết tiêu dùng các mặt hàng có hại cho sức khỏe, bảo vệ cộng đồng như giảm hút thuốc, uống bia rượu, tiêu thụ đường… Cùng với đó, luật cũng tăng cường chống buôn lậu, hàng giả, hàng nhái; khuyến khích phát triển nhóm ngành xanh – sạch, bảo vệ môi trường, tăng thu ngân sách nhà nước và thúc đẩy cải cách quản lý thuế theo hướng đơn giản, rõ ràng, công khai.

Theo đó, tại Điều 8 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025, biểu thuế tiêu thụ đặc biệt chính thức áp dụng từ ngày 01/01/2026 đối với hàng hóa, dịch vụ đã được quy định cụ thể. Đối với mặt hàng thuốc lá, mức thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm giữ nguyên (75%) và bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình 5 năm từ 2027-2031. Đối với rượu, bia, thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm sẽ tăng theo lộ trình 5%/năm trong 5 năm từ 2027-2031. Đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100ml, áp dụng mức thuế suất 8% từ năm 2027 và 10% từ năm 2028.

Biểu thuế tiêu thụ đặc biệt chi tiết theo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt số 66/2025/QH15 như sau:

– Thuốc lá: 75% (bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình).

– Rượu, bia: Tăng thuế suất 5%/năm trong 5 năm từ 2027-2031.

– Nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100ml: 8% (từ 2027) và 10% (từ 2028).

– Xe ô tô: Phân loại theo dung tích xi lanh và loại xe.

– Các mặt hàng khác: Như máy bay, trực thăng, tàu lượn, du thuyền, xăng các loại, điều hòa nhiệt độ, bài lá, vàng mã, hàng mã…

Law về Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025 cũng quy định rõ các mức thuế suất đối với dịch vụ như kinh doanh vũ trường, mát-xa, ka-ra-ô-kê, ca-si-nô, trò chơi điện tử có thưởng, đặt cược, gôn, xổ số.