Trước những tác động của thuế quan Mỹ, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực tìm kiếm giải pháp để thích ứng và giảm thiểu rủi ro. Theo báo cáo của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang lên kế hoạch tìm thị trường mới để ứng phó với rủi ro thuế quan. Điều này cho thấy sự chủ động của các doanh nghiệp trong việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Không chỉ doanh nghiệp xuất khẩu, các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong nước cũng ưu tiên tìm thị trường mới, với 34,9% lựa chọn này. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm thị trường nguyên liệu đầu vào từ đối tác khác. Điều này nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu, cũng như đa dạng hóa nguồn cung ứng.

Các doanh nghiệp trong các lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang ưu tiên tìm thị trường ngoài Mỹ. Trong khi đó, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và hướng nhiều hơn tới giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất. Điều này cho thấy sự khác biệt trong chiến lược của các doanh nghiệp thuộc các ngành khác nhau.

Một số doanh nghiệp như SK Foods đã lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, UAE. Điều này cho thấy sự chủ động của các doanh nghiệp trong việc tìm kiếm thị trường mới và giảm thiểu rủi ro.

Theo khảo sát, các doanh nghiệp các ngành cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Việt Nam có lợi thế đa dạng thị trường với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương. Tuy nhiên, để tạo thuận lợi cho tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác.

Việc phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng là điều cần thiết, qua đó giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu. Các doanh nghiệp cũng khuyến nghị các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ, Trung Quốc.

Các doanh nghiệp hy vọng rằng với sự hỗ trợ của Chính phủ và các cơ quan liên quan, họ có thể tìm kiếm được thị trường mới và giảm thiểu rủi ro trong bối cảnh thuế quan Mỹ đang có những tác động tiêu cực đến nền kinh tế.

Vietnam.vn đã có cuộc phỏng vấn với một số doanh nghiệp xuất khẩu về vấn đề này. Họ cho biết đang tích cực tìm kiếm thị trường mới và đa dạng hóa nguồn cung ứng. Tuy nhiên, họ cũng gặp một số khó khăn trong việc tìm kiếm thị trường mới và hy vọng rằng Chính phủ sẽ có các chính sách hỗ trợ để giúp họ vượt qua khó khăn này.

анее leakage về việc Mỹ áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam đã khiến nhiều doanh nghiệp xuất khẩu lo ngại về tác động tiêu cực đến hoạt động kinh doanh của họ. Tuy nhiên, với sự chủ động và linh hoạt, các doanh nghiệp Việt Nam đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp để thích ứng và giảm thiểu rủi ro.

Đã 5 năm trôi qua kể từ khi Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu (EVFTA) có hiệu lực, và đáng chú ý là hiệp định này đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng thương mại ấn tượng giữa Việt Nam và Italy. EVFTA không chỉ mở rộng thị trường xuất nhập khẩu mà còn nâng tầm hợp tác về công nghệ, năng lượng xanh và thời trang giữa hai quốc gia.

Bà Dương Phương Thảo, Tham tán thương mại Việt Nam tại Italy, đánh giá rằng EVFTA đã tạo ra động lực quan trọng giúp hai quốc gia vượt qua nhiều thách thức toàn cầu như đại dịch COVID-19, xung đột địa chính trị và lạm phát. Theo thống kê, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Italy đã tăng gần 50%, từ 4,62 tỷ USD năm 2020 lên 6,91 tỷ USD năm 2024. Xuất khẩu của Việt Nam sang Italy đã tăng 58%, đạt 4,94 tỷ USD.

Các mặt hàng chủ lực của Việt Nam xuất khẩu sang Italy có tăng trưởng vượt bậc, bao gồm sắt thép, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, giày dép, cà phê, máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng và phương tiện vận tải cùng phụ tùng. EVFTA đã mang lại lợi thế thuế quan rõ rệt, thúc đẩy xuất khẩu nông sản, thủy sản, dệt may và điện tử của Việt Nam, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu công nghệ và hàng hóa cao cấp từ Italy.

Tuy nhiên, không phải ngành nào cũng tận dụng được hiệu quả từ EVFTA. Ngành thủy sản Việt Nam đang đối mặt với ‘thẻ vàng’ IUU, hạn chế xuất khẩu tôm và cá tra sang Italy do không đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về kiểm soát và ngăn chặn đánh bắt cá bất hợp pháp. Chi phí vận chuyển cao và thời gian giao hàng lâu cũng ảnh hưởng đến độ tươi ngon và giá cả cạnh tranh của các sản phẩm thủy sản Việt Nam.

Để khắc phục những rào cản này, bà Dương Phương Thảo nhấn mạnh rằng doanh nghiệp Việt Nam cần tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn vệ sinh và kiểm dịch của EU, đầu tư vào sản xuất sạch và truy xuất nguồn gốc. Việc nâng cao chất lượng sản phẩm và đảm bảo các tiêu chuẩn quốc tế sẽ giúp ngành thủy sản Việt Nam tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường Italy và EU.

Trong tương lai, EVFTA sẽ tiếp tục thúc đẩy thương mại và đầu tư bền vững, giúp Việt Nam chuyển dịch sang kinh tế xanh và công nghệ cao. Với Italy, hợp tác trong các lĩnh vực như máy móc, năng lượng tái tạo, thời trang và công nghệ cao sẽ là trọng tâm. Việc đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực này không chỉ giúp tăng cường quan hệ thương mại mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của cả hai quốc gia.

Để đảm bảo hiệu quả lâu dài, Việt Nam cần ưu tiên chuyển giao công nghệ từ Italy, đặc biệt trong các lĩnh vực như máy móc nông nghiệp, cơ khí chính xác và công nghệ cao. Nâng cấp công nghiệp hỗ trợ để giảm phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu là yếu tố then chốt giúp Việt Nam tăng cường năng lực sản xuất và cạnh tranh.

Hợp tác với các viện thiết kế Italy, đặc biệt tại Milan, sẽ giúp Việt Nam phát triển sản phẩm có giá trị cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường quốc tế. Đầu tư vào sản xuất xanh, sử dụng năng lượng tái tạo và đào tạo nhân lực chất lượng cao cũng cần được đẩy mạnh để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và tận dụng tối đa cơ hội từ quan hệ đối tác chiến lược với Italy.

Một thách thức lớn hơn đến từ việc EU đẩy nhanh đàm phán FTA với các nước ASEAN khác như Thái Lan, Indonesia và Malaysia. Nếu Thái Lan ký FTA vào năm 2026, thuế ưu đãi tương tự EVFTA sẽ làm giảm lợi thế của Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực như nông sản và dệt may.

Tập trung vào chất lượng, thiết kế và sản xuất bền vững là cách để Việt Nam duy trì vị thế cạnh tranh và tận dụng tối đa cơ hội từ quan hệ đối tác chiến lược với Italy. Bằng cách nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa sản phẩm và đảm bảo các tiêu chuẩn quốc tế, Việt Nam có thể tiếp tục tăng cường quan hệ thương mại với Italy và tận dụng các cơ hội mới từ EVFTA.