Thị trường chứng khoán Việt Nam đang tích cực tiến gần đến cột mốc quan trọng là nâng hạng từ cận biên lên thị trường mới nổi, sau nhiều năm nỗ lực không ngừng. Mới đây, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024, cho phép áp dụng cơ chế giao dịch không yêu cầu ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài. Đây là một trong những tiêu chí quan trọng trong bộ tiêu chuẩn đánh giá của FTSE Russell, tổ chức quốc tế có ảnh hưởng lớn đến việc nâng hạng thị trường chứng khoán.

Thông tư này không chỉ thể hiện nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài mà còn cho thấy sự cam kết mạnh mẽ trong việc nâng cao tính cạnh tranh của thị trường chứng khoán Việt Nam trên trường quốc tế. Động thái này đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài, thể hiện qua việc khối ngoại tăng giá trị mua ròng trong những tháng gần đây.

Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu nâng hạng và đặc biệt là thu hút các quỹ đầu tư có quy mô lớn sau khi nâng hạng, chất lượng của các doanh nghiệp niêm yết cần được cải thiện một cách đáng kể. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng, chất lượng doanh nghiệp, tính minh bạch, năng lực công bố thông tin và thực hành ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) đóng vai trò then chốt.

Các doanh nghiệp được khuyến cáo cần chủ động rà soát, tập trung vào ngành nghề kinh doanh chính, điều chỉnh giấy đăng ký kinh doanh và mã ngành nghề để tăng tỉ lệ sở hữu nước ngoài và nâng cấp chất lượng quản trị doanh nghiệp. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp tiếp cận được với nguồn vốn đầu tư nước ngoài mà còn góp phần nâng cao uy tín và vị thế trên thị trường quốc tế.

Các chuyên gia cũng cho rằng, nâng hạng thị trường chứng khoán không phải là mục tiêu ngắn hạn mà cần sự chuẩn bị lâu dài và bền vững. Việc cải thiện chất lượng hàng hóa trên thị trường, nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhà đầu tư nước ngoài là yếu tố quan trọng.

Bên cạnh đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG không còn là lựa chọn tự nguyện mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp niêm yết có thể tiếp cận với nhà đầu tư nước ngoài. Các doanh nghiệp cần phát triển theo hướng chuyên sâu hơn, hướng tới phát triển bền vững và quan tâm đến các yếu tố phi tài chính.

Về khả năng nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam, dự báo cho thấy có 70% khả năng thị trường sẽ được nâng hạng ngay trong tháng 9-2025 và 30% khả năng phải lùi đến tháng 3-2026. Điều này phụ thuộc vào việc FTSE Russell cần thêm thời gian để đánh giá mức độ ổn định của hệ thống và khả năng xử lý lỗi giao dịch.

Với sự chuẩn bị tích cực và nỗ lực không ngừng trong việc cải thiện chất lượng của các doanh nghiệp, thị trường chứng khoán Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu nâng hạng và thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài, qua đó mở ra một kỷ nguyên phát triển mới cho thị trường chứng khoán và nền kinh tế.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ của khối ngoại trong 3 tuần đầu tiên của tháng 7, với tổng giá trị mua ròng lên đến khoảng 13.500 tỷ đồng. Đây là dấu hiệu tích cực, đánh dấu bước ngoặt quan trọng sau hơn một năm bán ròng liên tiếp.

Trước đó, trong 6 tháng đầu năm 2025, khối ngoại đã bán ròng khoảng 41.000 tỷ đồng, tương đương 1,5 tỷ USD, nối dài xu hướng rút vốn đã kéo dài từ năm 2023. Tuy nhiên, bắt đầu từ tháng 5, lực bán từ nhà đầu tư nước ngoài đã chững lại và đến tháng 7, dòng tiền ngoại đã có dấu hiệu đảo chiều mạnh.

Ông Nguyễn Trọng Đình Tâm, Phó Giám đốc Khối phân tích Công ty Chứng khoán ASEAN (ASEANSC), cho rằng sự đảo chiều này không phải là ngẫu nhiên, mà xuất phát từ ba yếu tố nền tảng. Thứ nhất, kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng mạnh trở lại, với GDP quý II/2025 tăng 7,96%, mức cao nhất kể từ năm 2022. Chính sách tài khóa mở rộng, miễn giảm thuế phí, thúc đẩy đầu tư công và lãi suất điều hành ổn định ở mức thấp đã tạo nền tảng vĩ mô hấp dẫn với nhà đầu tư nước ngoài.

Cùng với đó, tăng trưởng tín dụng năm nay có thể vượt mục tiêu 16%, và vốn FDI đăng ký riêng tháng 6 đạt gần 6 tỷ USD, tăng 46% so với cùng kỳ năm ngoái. Thị trường phái sinh cũng phát triển vượt kỳ vọng sau 4 năm hoạt động.

Thứ hai, kỳ vọng nâng hạng thị trường đang trở nên hiện hữu hơn bao giờ hết. Khối ngoại được cho là đang mua ròng đón đầu khả năng chứng khoán Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng từ cận biên lên mới nổi thứ cấp trong kỳ đánh giá tháng 10/2025. Điều kiện kỹ thuật quan trọng như cơ chế không bắt buộc thanh hành trước (non-prefunding) đang từng bước được hoàn thiện.

Thứ ba, bối cảnh quốc tế đang tạo điều kiện cho các quỹ chủ động và ETF lớn tìm kiếm cơ hội tại những thị trường có định giá hấp dẫn và tiềm năng tăng trưởng cao như Việt Nam.

Đà mua ròng của khối ngoại đang tạo hiệu ứng lan tỏa, góp phần củng cố niềm tin nhà đầu tư trong nước, nhất là trong bối cảnh thị trường chứng khoán đang bứt phá mạnh mẽ. VN-Index đã lần đầu tiên vượt mốc 1.500 điểm sau hơn 3 năm, giữa không khí sôi động đúng dịp kỷ niệm 25 năm thành lập thị trường chứng khoán Việt Nam.

Trong các kịch bản được dự báo, nếu Việt Nam được nâng hạng, hàng tỷ USD vốn đầu tư gián tiếp có thể đổ vào thị trường thông qua các quỹ theo chỉ số và dòng vốn chủ động từ các tổ chức quốc tế. Thậm chí, làn sóng vốn này có thể đến sớm hơn thời điểm nâng hạng chính thức, giúp thúc đẩy thanh khoản, kích thích hoạt động IPO (bán cổ phần lần đầu ra công chúng) và niêm yết mới, bổ sung hàng hóa chất lượng cho thị trường.

Tín hiệu tích cực về nâng hạng thị trường càng rõ nét hơn khi trong buổi làm việc với Thủ tướng Chính phủ chiều 17/7, ông Gerald Toledano – Thành viên Ban Điều hành, Giám đốc mảng cổ phiếu và tài sản đa dạng toàn cầu của tổ chức xếp hạng thị trường FTSE Russell – đã bày tỏ sự đánh giá cao những cải cách mạnh mẽ của Việt Nam trong phát triển thị trường tài chính.

Kết thúc tuần giao dịch, VN-Index tăng 2,71% lên 1.497,28 điểm, tiến gần hơn tới mốc đỉnh lịch sử (1.535 điểm). Chỉ số VN30 tăng 3,13%, đạt 1.643,91 điểm, tiếp tục củng cố xu hướng tăng trưởng sau khi vượt đỉnh tháng 11/2021.

Theo Công ty Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS), thanh khoản toàn thị trường tiếp tục tăng, đạt mức cao kỷ lục. Riêng trên sàn HOSE, khối lượng giao dịch trung bình mỗi phiên đạt hơn 1,3 tỷ cổ phiếu, tăng 8,6% so với tuần trước. Việt Nam hiện là thị trường có thanh khoản dẫn đầu khu vực ASEAN. Đáng chú ý, khối ngoại tiếp tục mua ròng với giá trị lên tới 1.219,8 tỷ đồng trong tuần.