TPHCM sắp được bổ sung thêm 443 xe buýt chạy điện vào hoạt động từ ngày 1/8, khi 37 tuyến xe buýt trên địa bàn thành phố được các đơn vị mới đảm nhận khai thác. Đây là kết quả của quá trình đấu thầu lựa chọn đơn vị khai thác xe buýt, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ vận tải công cộng và giảm thiểu tác động môi trường.

Theo thông tin từ Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TPHCM, các tuyến xe buýt của Phương Trang (Futabuslines) và VinBus đã thắng thầu. Cụ thể, Phương Trang sẽ khai thác 31 tuyến xe buýt, bao gồm các tuyến như 3, 7, 14, 18, 23, 24, 25, 28, 30, 31, 34, 36, 39, 44, 46, 48, 55, 58, 71, 76, 77, 85, 87, 88, 89, 90, 100, 101, 103, 104, 107, 126, 128, 145, 146. Trong khi đó, VinBus sẽ khai thác 2 tuyến xe buýt là 33 và 150.

Quá trình đấu thầu đã dẫn đến việc khoảng 600 phương tiện được thay thế hoạt động trên 37 tuyến, với số lượng đáng kể xe buýt được chuyển từ chạy xăng sang chạy điện. Trước khi đấu thầu, không có tuyến xe buýt điện nào trên 37 tuyến này. Tuy nhiên, sau đấu thầu, có 27 tuyến chuyển sang chạy điện với 443 xe buýt điện, 2 tuyến chạy khí CNG và 8 tuyến chạy dầu diesel. Hầu hết phương tiện được đầu tư mới.

Sự thay đổi này giúp nâng tổng số xe buýt điện trên địa bàn thành phố lên 613 xe, chiếm 26,2% tổng số phương tiện. Nếu tính cả số xe chạy khí CNG (khoảng 500 xe) thì tỷ lệ phương tiện dùng nhiên liệu thân thiện môi trường của thành phố đạt 48%. Ngoài ra, việc điều chỉnh lộ trình một số tuyến xe buýt cũng được thực hiện. Có 5 tuyến xe được điều chỉnh lộ trình sau đấu thầu, gồm tuyến: 150, 33, 24, 89 và 104. Lộ trình các tuyến được điều chỉnh theo hướng kết nối vào các bến xe lớn, nhà ga tàu điện và bỏ bớt một số trạm dừng.

Việc bổ sung xe buýt điện và điều chỉnh lộ trình các tuyến xe buýt nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ vận tải công cộng, giảm thiểu tác động môi trường và tạo thuận tiện cho người dân di chuyển. Đây cũng là nỗ lực của thành phố trong việc phát triển giao thông bền vững và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Người dân có thể tìm hiểu thông tin về các tuyến xe buýt và lộ trình hoạt động trên trang web của Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TPHCM hoặc các ứng dụng di chuyển để lên kế hoạch di chuyển thuận tiện nhất.

Cục Đường bộ Việt Nam vừa có báo cáo gửi Bộ Xây dựng về đánh giá kết quả thực hiện Chiến lược phát triển dịch vụ vận tải đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Báo cáo cho thấy, trong hơn 10 năm triển khai chiến lược, ngành vận tải đường bộ đã trải qua một quá trình tăng trưởng đáng kể cả về sản lượng vận tải hàng hóa và hành khách.

Từ năm 2016 đến nay, tổng sản lượng vận tải hành khách đường bộ ước đạt 190,4 triệu hành khách, với khối lượng luân chuyển ước đạt 10,87 tỷ hành khách-kilomét (HK.Km). Tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm của ngành vận tải hành khách đường bộ trong giai đoạn này khoảng 11,8%. Về vận tải hàng hóa, tổng sản lượng ước đạt 50 triệu tấn, khối lượng luân chuyển ước đạt 2,6 tỷ tấn-kilomét (T.Km), với tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm khoảng 13,36%. Tính đến đầu năm 2025, vận tải đường bộ vẫn tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc đảm nhiệm hơn 90% khối lượng vận chuyển hành khách và trên 70% tổng khối lượng vận chuyển hàng hóa.

Sự phát triển của công nghệ đã mang lại những thay đổi đáng kể trong ngành dịch vụ vận tải, với sự xuất hiện của loại hình xe hợp đồng ứng dụng công nghệ phần mềm như Grab, Be, Gojek… đã thúc đẩy cạnh tranh và làm thay đổi mạnh mẽ cơ cấu đội xe. Chất lượng phương tiện cũng được cải thiện rõ rệt; nhiều doanh nghiệp đã đầu tư vào xe đời mới, trang bị điều hòa, wifi, GPS, camera hành trình, góp phần nâng cao trải nghiệm và an toàn cho hành khách.

Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra rằng vẫn còn một số thách thức cần được giải quyết. Vận tải công cộng chưa phát triển đồng đều, cơ cấu thị phần vận tải chưa đạt mục tiêu tái cân đối, với vận tải đường bộ vẫn chiếm tỷ trọng quá lớn, gây áp lực cho hạ tầng và gia tăng chi phí logistics. Mạng lưới xe buýt, vận tải hành khách công cộng chưa phát triển đồng đều, một số tỉnh đến nay vẫn chưa có tuyến xe buýt nội tỉnh.

Để hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030, Cục Đường bộ Việt Nam cho rằng cần tập trung vào các giải pháp then chốt. Trước hết, cần thúc đẩy phát triển xe điện, xe buýt sử dụng nhiên liệu sạch (CNG) thông qua chính sách hỗ trợ đầu tư và tín dụng; xây dựng mạng lưới trạm sạc, trạm nạp nhiên liệu sạch tại đô thị lớn và các đầu mối vận tải; từng bước loại bỏ phương tiện không đạt chuẩn khí thải và khuyến khích nội địa hóa sản xuất xe buýt điện, xe tải điện. Đồng thời, cần tăng cường số hóa trong quản lý phương tiện, giám sát hành trình và vận hành đội xe bằng công nghệ thông minh.

Bên cạnh đó, lực lượng kinh doanh vận tải cũng cần được tổ chức lại theo hướng chuyên nghiệp hóa, hiện đại hóa và gắn kết với chuỗi giá trị logistics. Nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, minh bạch, đồng thời có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và hợp tác xã nâng cao năng lực quản trị, đổi mới phương tiện và áp dụng công nghệ.

TP.HCM đang tích cực triển khai các đề án nhằm chuyển đổi sang các loại hình giao thông bền vững, giảm thiểu ô nhiễm không khí do phát thải từ phương tiện giao thông. Với vai trò là đầu tàu kinh tế và đô thị đông dân nhất, thành phố đang đối mặt với những thách thức môi trường và áp lực từ biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng. Do đó, TP.HCM quyết liệt đẩy mạnh xu hướng chuyển đổi xanh, xem đây là một chiến lược then chốt để phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống cho người dân và hiện thực hóa các cam kết quốc gia.

Mới đây, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đã đề xuất chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe máy điện cho tài xế công nghệ trong tháng 7/2025. Dự kiến, chính sách hỗ trợ và khuyến khích sẽ được áp dụng từ ngày 1/1/2026, nếu đề án được các cấp thông qua. Theo đó, các tài xế công nghệ sẽ được hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh. Đây là một trong những nỗ lực của TP.HCM nhằm khuyến khích sự chuyển đổi sang các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường.

Bên cạnh đó, TP.HCM cũng đang triển khai Nghị quyết số 98 của Quốc hội về cơ chế đặc thù. Sở Xây dựng đã xây dựng Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông với 2 giai đoạn cụ thể. Mục tiêu đến năm 2030, 100% xe buýt của TP.HCM sẽ sử dụng điện, năng lượng xanh. Để đạt được mục tiêu tổng quát này, đề án đưa ra bốn giai đoạn với các mục tiêu định lượng và gắn với lộ trình thời gian cụ thể, nhằm tạo cơ sở để đo lường, đánh giá tiến độ và hiệu quả trong giai đoạn triển khai.

Các nước trên thế giới cũng đã thực hiện chuyển đổi sang xe điện, như Trung Quốc, Na Uy. Tại Trung Quốc, thành phố Thâm Quyến là một ví dụ điển hình về chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe điện hai bánh ở cấp đô thị. Còn tại Na Uy, chính phủ đã đưa ra loạt chính sách ưu đãi mạnh mẽ và toàn diện để khuyến khích người dân sử dụng xe điện. Những kinh nghiệm từ các nước trên thế giới có thể giúp TP.HCM có thêm cơ sở để xây dựng và triển khai các chính sách phù hợp với điều kiện của thành phố.

Trong thời gian tới, Sở Xây dựng TP.HCM sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết, bổ sung đánh giá tác động sau khi TP.HCM sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, để triển khai đồng bộ trên toàn địa bàn TP.HCM mới. Dự kiến, báo cáo sẽ được trình UBND TP.HCM và HĐND TP.HCM trong quý IV/2025. Việc triển khai các đề án và chính sách hỗ trợ sẽ giúp TP.HCM đẩy mạnh quá trình chuyển đổi sang các loại hình giao thông bền vững, giảm thiểu ô nhiễm không khí và bảo vệ môi trường.