Ngày 1/8, chính sách thuế quan mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức có hiệu lực, tạo ra những biến động lớn trên thị trường toàn cầu và đẩy nhiều đồng minh của Mỹ vào cuộc đàm phán gấp rút. Sự kiện này đã khiến thị trường chứng khoán trên toàn thế giới biến động mạnh, với chỉ số STOXX600 của châu Âu và DAX của Đức giảm sâu. Các ngành như máy móc, đồng hồ của Thụy Sĩ và các sản phẩm xuất khẩu của Canada, Ấn Độ, Nam Phi, New Zealand và Đài Loan (Trung Quốc) đều chịu ảnh hưởng nặng nề từ mức thuế mới.
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, lần đầu tiên được công bố vào ngày 2/4, không áp dụng một mức thuế đồng loạt cho tất cả các quốc gia. Thay vào đó, nó giống như một ván cờ phức tạp, nơi mỗi quốc gia được đối xử khác nhau dựa trên kết quả đàm phán song phương với Mỹ trong nhiều tháng qua. Một số quốc gia như Malaysia, Thái Lan và Campuchia đã đạt được mức thuế thấp hơn so với mức ban đầu. Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU) cùng nhận mức thuế chung 15%. Trung Quốc cũng đã đạt được một thỏa thuận quan trọng, giảm mức thuế từ 145% xuống còn 10%, mặc dù vẫn phải chịu mức thuế 20% đối với các hoạt động liên quan đến buôn lậu fentanyl.
Những tác động kinh tế toàn cầu của chính sách thương mại này rất đáng kể. Từ góc nhìn kinh tế, chính sách này có thể làm tăng chi phí sản xuất và giá tiêu dùng. Giáo sư kinh tế Joseph Foudy nhận định rằng nhiều công ty có thể sẽ ngừng nhập khẩu hoàn toàn khi mức thuế vượt quá 20%. Tăng trưởng kinh tế toàn cầu cũng đối mặt với nguy cơ suy giảm. Báo cáo từ BBVA Research ước tính rằng các mức thuế hiện tại có thể khiến tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm 0,5 điểm phần trăm trong ngắn hạn và hơn 2 điểm phần trăm trong trung hạn.
Trong khi đó, Mỹ lại thu ‘bội thu’ ngân sách từ thuế quan. Từ đầu năm đến ngày 25/7, Bộ Tài chính Mỹ đã thu về 124 tỷ USD tiền thuế nhập khẩu, tăng tới 131% so với cùng kỳ năm ngoái. Bloomberg đã có một bài phân tích sâu về vấn đề này.
Chính sách thương mại của Tổng thống Trump đã tạo ra một bức tranh phức tạp về quan hệ kinh tế quốc tế, với nhiều thách thức và cơ hội cho các quốc gia trên toàn thế giới. Các quốc gia đang phải điều chỉnh chiến lược kinh tế của mình để thích nghi với chính sách mới của Mỹ. Trong bối cảnh đó, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã kêu gọi các quốc gia duy trì chính sách thương mại mở và hợp tác để giảm thiểu tác động tiêu cực của chính sách thuế quan.
Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, chính sách thuế quan của Mỹ sẽ tiếp tục gây ra những biến động lớn trên thị trường toàn cầu trong thời gian tới. Do đó, các quốc gia cần phải có những chiến lược linh hoạt và sáng tạo để đối phó với những thay đổi này. Đồng thời, việc duy trì quan hệ hợp tác kinh tế quốc tế và thúc đẩy thương mại tự do vẫn là yếu tố quan trọng để đảm bảo tăng trưởng kinh tế bền vững.