Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 113/CĐ-TTg ngày 19/7/2025, tập trung vào việc triển khai các giải pháp nhằm phát triển vận tải đường thủy một cách hiệu quả và thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực logistics trong ngành vận tải. Công điện này được gửi đến các Bộ trưởng của các Bộ liên quan như Xây dựng, Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Khoa học và Công nghệ, Quốc phòng, Công an, cùng với Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Với hệ thống sông ngòi có tổng chiều dài khoảng 42.000 km có khả năng khai thác vận tải và đường bờ biển dài hơn 3.260 km cùng nhiều cửa sông, vịnh tự nhiên thuận lợi, Việt Nam có tiềm năng lớn để phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Đây là phương thức vận tải được đánh giá có chi phí thấp và khả năng chuyên chở hàng hóa với khối lượng lớn, giúp giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế một cách bền vững.
Trong những năm qua, vận tải thủy đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia. Tỷ trọng vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa và ven biển có xu hướng tăng lên, cho thấy sự dịch chuyển hợp lý trong cơ cấu vận tải. Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng phục vụ cho phát triển vận tải thủy vẫn còn nhiều bất cập. Năng lực đội tàu, công tác quản lý phương tiện, chất lượng nguồn nhân lực và sự kết nối giữa các phương thức vận tải còn nhiều hạn chế, cần được cải thiện.
Để giải quyết những tồn tại và tạo động lực mới cho ngành vận tải thủy phát triển nhanh và bền vững, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các Bộ và địa phương triển khai một loạt các giải pháp. Bộ Xây dựng được giao nhiệm vụ khẩn trương rà soát và sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực hàng hải và đường thủy. Mục tiêu là tập trung vào các chính sách khuyến khích và thu hút đầu tư xã hội hóa vào hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, phát triển nguồn nhân lực và công nghệ.
Bộ Tài chính được yêu cầu chủ trì việc cân đối và bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy và hàng hải. Việc này nhằm cung cấp nguồn lực tài chính cần thiết để nâng cấp và mở rộng hệ thống cảng biển, luồng hàng hải và các cơ sở hạ tầng liên quan khác.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường được yêu cầu rà soát và đơn giản hóa thủ tục giao đất, cho thuê đất, và giao khu vực biển để phát triển hạ tầng cảng, bến thủy nội địa, cảng biển, cũng như nạo vét luồng hàng hải và đường thủy. Việc này sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án và tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực vận tải thủy.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được yêu cầu rà soát và cập nhật quy hoạch sử dụng đất, bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch. Đồng thời, tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa, tạo sự kết nối hiệu quả giữa các phương thức vận tải và nâng cao hiệu quả kinh tế.